Najlepszymi klasycznymi spektaklami 2022 roku okazały się „Sen srebrny Salomei” Juliusza Słowackiego w reżyserii Piotra Cieplaka z Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy oraz „Znachor” w reżyserii Jakuba Roszkowskiego z Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Spektakle z Krakowa i Legnicy otrzymały dwie równorzędne nagrody w wysokości 40 tys. złotych.

Laureatów opolskiego festiwalu wyłoniło Jury w składzie: Sławomira Łozińska (przewodnicząca), Piotr Ratajczak, Marek Troszyński, Marzenna Wiśniewska i Kalina Zalewska. Jurorzy mieli do rozdysponowania pulę nagród w wysokości 120 tys. złotych.

Spektakle z Krakowa i Legnicy otrzymały dwie równorzędne nagrody w wysokości 40 tys. złotych. W „Śnie srebrnym Salomei” w reżyserii Piotra Cieplaka doceniono „szlachetny minimalizm, który umożliwił stworzenie przestrzeni dla słowa i ukazał powiązania między dramatem Juliusza Słowackiego i współczesnością”. „Znachor” w reżyserii Jakuba Roszkowskiego zachwycił zaś „brawurową i konsekwentnie kampową inscenizacją zagraną przez zespół ze znakomitym wyczuciem konwencji”.

Aktorzy obu przedstawień zdobyli także wszystkie nagrody aktorskie. Z obsady „Snu srebrnego Salomei” nagrodzeni zostali: Paweł Wolak za rolę Sawy, kozaka regimentarskiego, Bogdan Grzeszczak za rolę Pana Regimentarza Stempowskiego, Gabriela Fabian za rolę Księżniczki Wiśniowieckiej oraz Magda Biegańska za rolę Panny Salomei Gruszczyńskiej. W „Znachorze” Jury doceniło zaś Annę Syrbu za role Pokojówki oraz Anny oraz Mateusza Bieryta za role Draba 1 oraz Leszka. Wszyscy aktorzy otrzymali równorzędne nagrody w wysokości 2 tys. złotych.

W inscenizacji „Znachora” dostrzeżono także reżyserię Jakuba Roszkowskiego (nagroda w wysokości 10 tys. złotych) oraz scenografię i kostiumy Mirka Kaczmarka (nagroda w wysokości 9 tys. złotych).

Twórcami najlepszej muzyki i jej performatywnego wykonania okazali się Magda Pasierska i Szymon Tomczyk w spektaklu „Ballady i romanse” w reżyserii Piotra Soroki, Zdenki Pszczołowskiej, Błażeja Peszka z Wrocławskiego Teatru Pantomimy im. Henryka Tomaszewskiego.

Jury zdecydowało nie przyznać Nagrody Głównej im. Wojciecha Bogusławskiego.

„W konkursie «Klasyka Żywa» zależy nam, by stale, na nowo konfrontować dzieła klasyczne z doświadczeniem współczesnego człowieka, szukać w nich tego, co ponadczasowe i uniwersalne i przekładać je na współczesną wrażliwość, bliski nam język” – powiedział Jarosław Cymerman, zastępca dyrektora ds. programowych Instytutu Teatralnego, podsumowując 47. Opolskie Konfrontacje Teatralne i VIII Konkurs „Klasyka Żywa”.

Podczas 47 Opolskich Konfrontacji Teatralnych / „Klasyka Żywa” pokazanych zostało pięć spektakli. „Znachor” w reż. Jakuba Roszkowskiego z Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, „Ballady i romanse” w reż. Piotra Soroki, Zdenki Pszczołowskiej i Błażeja Peszka z Wrocławskiego Teatru Pantomimy im. Henryka Tomaszewskiego, „Sen srebrny Salomei” w reż. Piotra Cieplaka z Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, „Ballady i romanse ver. 2022” w reż. Roksany Miner z Teatru Lalki i Aktora w Wałbrzychu oraz „Wyskubki” w reż. Pawła Kamzy z Wrocławskiego Teatru Współczesnego im. Marii i Edmunda Wiercińskich.

Finałowa piątka wybrana została spośród 33 spektakli zgłoszonych do VIII Konkursu „Klasyka Żywa”. Wyłoniła ją Komisja Artystyczna: Patryk Kencki (przewodniczący), Grzegorz Janikowski, Magdalena Mikrut-Majeranek, Magdalena Piekarska, Paweł Stangret, Anna Wakulik, Maryla Zielińska. „W klasycznych tekstach można znaleźć wszystko, co interesuje nas dzisiaj, a także uniwersalną opowieść o naturze świata i człowieka. Teksty dawne przepuszczone przez filtr teatru ożywają, rezonują z widzami, budują też naszą tożsamość i wspólnotę. To jest wartość dodana, o którą nam chodzi” – podkreślał przed festiwalem Patryk Kencki.

W tym roku podczas siedmiu festiwalowych dni opolska publiczność oprócz obcowania z najlepszymi realizacjami polskiej klasyki z 2022 roku zobaczyła także spektakl „Sztuka kochania” w reż. Miry Mańki z Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu, czytania dramatów Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej („Szofer Archibald”, „Mrówki”, „Baba-Dziwo”) oraz czytania dramatów dla dzieci Krystyny Miłobędzkiej („Siała baba mak” i „Ptam”) współorganizowane z działającym obok teatru Centrum Edukacji Kulturalnej. Oprócz tego odbyły się koncerty znakomitych muzyków oraz warsztaty edukacyjne przygotowane do niektórych spektakli konkursowych.

Konkurs „Klasyka Żywa” organizowany jest przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego główny cel to zwiększenie obecności polskich tekstów klasycznych w repertuarach współczesnych teatrów oraz wzmacnianie zainteresowania nimi dzisiejszych twórców i odbiorców teatru, a także przywracanie do repertuaru wartościowych dzieł dramatu polskiego, zapomnianych lub rzadko wystawianych. W ramach Konkursu przyznawane są nie tylko nagrody, ale również refundacje części kosztów przygotowania premier. Szczegóły znajdują się w Regulaminie na stronie www.klasykazywa.pl oraz www.instytut-teatralny.pl.

(„Opole. „Sen Srebrny Salomei” i „Znachor” - zwycięskie spektakle tegorocznej edycji Opolskich Konfrontacji Teatralnych”, https://e-teatr.pl/, 03.06.2023)