- W Legnicy zrealizuję jedno ze swoich marzeń. Od wielu lat chciałem zrobić ten fantastycznie napisany tekst. Nie wychodziło… – mówi reżyser i dramaturg Jacek Papis. W Teatrze Modrzejewskiej trwają próby do współczesnej komedii metafizycznej "Zamknięte z powodu bogactwa" napisanej przez jednego z najwybitniejszych dramaturgów niemieckich Tankreda Dorsta (we współpracy z żoną Ursulą Ehler). To opowieść o małżeństwie prowadzącym niewielki sklep, którzy z dnia na dzień - wygrywając w totolotka - stają się milionerami. Planowana premiera – 17 lutego 2007.

- Właśnie teatr Jacka Głomba i jego zespół aktorski to idealne miejsce, by zmierzyć się z tą rewelacyjnie napisaną historią. Czy moralista Tankred Dorst jest Molierem naszych czasów? Nie wiem. Molier był postacią wyjątkową, ryzykował wszystkim pisząc swoje sztuki. Dorst nie jest aż tak heroiczny, ale równie bolesny w opisie społeczeństwa i otaczającej nas rzeczywistości. Jest okrutny, ale – i to mnie interesuje – bez charakterystycznego dla polskiej dramaturgii pisania pod z góry założoną tezę. Dorst jest brutalnym recenzentem, ale nie jest dogmatykiem, ani ideologiem – objaśnia reżyser legnickiego przedstawienia Jacek Papis.

"Zamknięte z powodu bogactwa" (dramat z 1994 roku) to opowieść o małżeństwie prowadzącym niewielki sklep, którzy z dnia na dzień - wygrywając w totolotka - stają się milionerami. Legnickie wystawienie będzie polską prapremierą przedstawienia, które przełożyła na polski Irena Jeleń.

-Jednym z motywów, który mnie zawsze interesował, jest utopijne wyobrażenie siebie i stosunek do rzeczywistości. Każdy człowiek ma idealny obraz siebie takiego, jakim chciałby być, choć nikim takim nie bywa. Ludzie mają też utopijne wyobrażenie o świecie, o stosunkach politycznych. I dla mnie dramat rozgrywa się pomiędzy tymi wyobrażeniami, a rzeczywistością - mówi o swojej twórczości Dorst.
- Myślę, że w gruncie rzeczy piszę ciągle jedną sztukę, na ten sam temat. Człowiek gra rolę, której wymaga od niego społeczeństwo, moralność publiczna. Jest to fatalna gra, a właściwie także komedia: komizm i smutek, zło i szaleństwo - wszystko to się miesza – dodaje niemiecki dramaturg.

- Wiem jedno. Gdybym to ja był szczęśliwcem głównej wielomilionowej wygranej, to na początek… odpocząłbym od pracy. A potem… pojęcia nie mam. Coś mnie kusi, chyba kupiłbym na własność jakiś teatr – śmieje się reżyser legnickiego przedstawienia.

*************************************************************************************

Tankred Dorst, wybitny niemiecki dramaturg (napisał ponad 30 dramatów), ale także autor licznych książek, scenariuszy filmowych, słuchowisk, ale także operowych i baletowych librett oraz bajek dla dzieci, wieloletni dyrektor artystyczny Bonner Biennale, a obecnie Neue Stücke aus Europa w Wiesbaden, mieszka i pracuje w Monachium.

Urodził się w 1925 roku w zamożnej rodzinie fabrykanta w Turyngii. Pierwszy dramat napisał w wieku 12 lat. Studiował germanistykę, teatrologię i historię sztuki w Bambergu i Monachium. Pierwsze doświadczenia teatralne zdobył w latach 50-ych pracując ze studenckim Teatrem Marionetek w Monachium, dla którego pisał sztuki. Z tego okresu pochodzą też prace teoretyczne, w myśl których tworzył. Sztuki tego okresu pozostawały w kręgu wpływów Brechta i teatru absurdu.

Dorst sławny stał się w 1968 dzięki sztuce „Toller” (opowieść sięgająca do wydarzeń rewolucji monachijskiej 1919 , na czele której stał poeta i dramatopisarz Ernst Toller). Przez całą jego twórczość przewija się temat związków sztuki z polityką. Pracuje z żoną, Ursulą Ehler, która od 1970 roku jest współautorką jego dramatów. W latach 80. zainteresowały go wątki mitologiczne i baśniowe. Adaptował na scenę bajki braci Grimm. W tym czasie zaczął pracę nad dziełem swego życia: cyklem dramatów i scenariuszy filmowych pod wspólnym tytułem „Dorothea Merz”. Saga obejmująca pół wieku historii Niemiec.

Jest laureatem wielkiej liczby nagród, w tym m.in. Nagrody Gerharda Hauptmanna (1964), Mûlheimer Dramatiker Preis (1989), Nagrody Georga Bûchnera (1990), Nagrody ETA Hoffmanna (1997), Nagrody Maxa Frischa (1998). W 1994 roku w ankiecie krytyków teatralnych miesięcznika "Theater heute" został uznany za dramaturga roku.
W Polsce wystawiano jego sztuki: "Ja, Feuerbach", "I co dalej, szary człowieku", "Fernando Krapp napisał do mnie ten list" oraz "Merlin, czyli ziemia jałowa".

***************************************************************************************

Teatr Modrzejewskiej w Legnicy
Tankred Dorst
współpraca: Ursula Ehler
ZAMKNIęTE Z POWODU BOGACTWA

przekład: Elżbieta Jeleń
reżyseria: Jacek Papis
scenografia: Wojciech Radtke
muzyka: Hanna Klepacka
premiera (plan): 17 lutego 2007

Obsada:
Max Galienz – Bogdan Grzeszczak, Róża Gallenz – Joanna Gonschorek, Norach, taksówkarz – Tadeusz Ratuszniak , Coco, młoda kobieta – Magda Skiba, Axel, kelner – Paweł Palcat, Ilsa, studentka – Ewa Galusińska , Olga Gereck, nieco zwariowana starsza pani ze swą martwą siostrą – Anita Poddębniak, Uwe, aktor pornograficzny/reporter telewizyjny – Rafał Cieluch, pan Szczyp, doradca inwestycyjny/fotograf – Paweł Wolak


***************************************************************************************


JACEK PAPIS - REŻYSER, DRAMATURG.

Współtwórca Teatru Wytwórnia w Warszawie (2005) oraz grupy dramaturgicznej G8.
Urodzony 13 sierpnia 1969 roku w Szczecinie. Absolwent Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie (1999) raz Wiedzy o Teatrze w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie (1995).
Twórca grupy teatralnej MEXYK, działającej przy teatrze Stara Prochownia w Warszawie (2001). Wieloletni asystent Mai Komorowskiej (PWST w Warszawie) Krystiana Lupy (PWST w Krakowie oraz Teatr Stary).

AUTOR UTWORÓW DRAMATYCZNYCH:

"3 WYJŚCIA" (w przygotowaniu w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku),
"SNU CZAS" (premiera w Teatrze Łaźnia Nowa Krakowie),
"TURETYCY",
"SZTUKA MIęSA" (premiera w Laboratorium Dramatu w reż. Krzysztofa Jaworskiego;
prezentowana też w Teatrze Powszechnym w Warszawie w ramach G8 - 2004),
"SUISAJD",
"POLOWANIE NA ŻMIRŁACZA" (premiera w Teatrze Stara Prochownia w Warszawie - 2002),
"TAMTA PRZESTRZEń" (wspólnie z Norbertem Rakowskim; na zamówienie Teatru Wybrzeże w Gdańsku),
"CZERWONY SZALIK" (premiera w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu - 2000),
"PRZYJACIELE PANA KANTA" i innych.

Stypendysta Ministerstwa Kultury za twórczość dramaturgiczną w roku 2000. Jego teksty znalazły się w Antologii Współczesnego Dramatu Polskiego (Panga Pank - Kraków 2005).

WAŻNIEJSZE PRACE REŻYSERSKIE:

2006
"SIEDMIU PRZECIW TEBOM" według Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa w Teatrze Powszechnym w Radomiu
"PAW KRÓLOWEJ. OPERA PRASKA" według powieści Doroty Masłowskiej w Teatrze Wytwórnia w Warszawie
"DOM ZA MIASTEM" - recital Janusza Radka w Teatrze Piosenki we Wrocławiu

2005
"KOMPONENTY" Małgorzaty Owsiany na otwarcie Teatru Wytwórnia w Warszawie
"MIESZKAM TU" na otwarcie Teatru Łaźnia Nowa w krakowskiej Nowej Hucie wg tekstów Pawła Sali, Małgorzaty Owsiany, Pawła Jurka, Radosława Dobrowolskiego i tekstu autorskiego (polska prapremiera)

2004
"PRZYGODY SINDBADA ŻEGLARZA" wg Bolesława Leśmiana w Teatrze Powszechnym w Radomiu
"TRYPTYK: NASZE WASZE MIASTO" ("PASAŻER" Roberta Kucharskiego, "AUTOBLUES" Pawła Jurka, "KOMPONENTY" Małgorzaty Owsiany) - spektakl grany w przestrzeniach miejskich Warszawy (polska prapremiera wszystkich sztuk)
"ARGONAUCI" Barbary Sokół w Teatrze Powszechnym w Radomiu (polska prapremiera)

2003
"SWEENEY AGONISTES" T.S. Eliota w Teatrze Stara Prochownia w Warszawie (polska prapremiera)

2002
"KITTA KERGULENA" Darka Rządkowskiego i Tomasza Skorupy w Teatrze Śląskim w Katowicach (polska prapremiera)

2001
"ZIMA" Jewgienija Griszkowca w Teatrze Krypta w Szczecinie (polska prapremiera)

1999
"EUKLIDES BYŁ OSŁEM ALBO TAJEMNICA SARDYNKI" wg Franciszka Themersona w Teatrze Studyjnym w Łodzi (polska prapremiera)

1997
film dokumentalny "ZDZISŁAW MAKLAKIEWICZ" dla TVP (wraz z Łukaszem Kosem)

1995
"DWADZIEŚCIA MINUT Z ANIOŁEM" Aleksandra Wampiłowa w Teatrze Staromiejskim w Warszawie
fragmenty "PENTHESILEI" H. von Kleista w Podewilu w Berlinie

1993
"OPERETKI wg KALMANA" w Lapidarium w Warszawie

1992
"NIC NIE JEST TAKIM, JAKIM SIę WYDAJE" oparte na tekstach Witkacego i Ionesco (wspólnie z Łukaszem Kosem) - spektakl nagrodzony Główną Nagrodą na Pierwszym Konkursie Teatrów Ogródkowych.

Ponadto w Teatrze Staromiejskim w Warszawie zrealizował przedstawienia w języku hiszpańskim:

"FANSTASIA" (2006) - premiera na festiwalu w Valladolid (Hiszpania),
"LOS VIEJOS NO DEBEN ENAMORARSE" D.R. Catelao (2005) - premiera na festiwalu teatralnym w Bratysławie,
"FARSA Y JUSTICIA DEL CORREGIDOR" A. Casony (2004) - premiera na festiwalu teatralnym w Moskwie),
"LAS PALABRAS EN LA ARENA" A. Buero Vallejo (2003) oraz "JUWENILIA WEDŁUG WITKACEGO" (2002).

Jako asystent pracował też przy teatrach telewizji:
Piotra Mikuckiego ("Sawa" 1996),
Jana Englerta ("Oszuści" 2002)
i Macieja Englerta ("Kąpielisko Ostrów" 2003)
oraz spektaklach teatralnych:
Krystiana Lupy ("Trzy siostry" 1998, "Lunatycy II" 1999),
Mai Komorowskiej ("Letnicy" 1994),
Barbary Sierosławskiej ("Legenda. Opera maszyn" 1993)
i Stasysa Eidrygieviciousa ("Biały jeleń" 1992).

Występował w spektaklach:
"LUNATYCY II" (1999), "TRZY SIOSTRY" (1998) oraz "PŁATONOW" Krystiana Lupy (1995), "LA PIAZZA d'ISABELLA" w reżyserii Toniego Cafiero (Pezenas we Francji - 1994), "¬RÓDŁO wg Norwida" Henryka Baranowskiego (1979) oraz w autorskim "POLOWANIU NA ŻMIRŁACZA" (2002).

W latach 1999 - 2005 zamieszczał artykuły na łamach czasopism: "Lodołamacz", "Didaskalia", "Nowe Państwo", "Film", "Fashion", "Fluid" i "Jazz Forum".