Zespół Ekspercki ds. sytuacji teatrów w pandemii przy Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego, w skład którego wchodzą m.in. Jacek Głomb i Katarzyna Knychalska, po zebraniu informacji i dokonaniu oceny aktualnej sytuacji skierował w poniedziałek 22 lutego apel do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego o utrzymanie możliwości funkcjonowania teatrom.

Szanowny Pan Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów
Szanowny Panie Premierze,

po wielu tygodniach oczekiwania i niepewności 12 lutego 2021 roku teatry w Polsce wznowiły działalność artystyczną. Niepozbawieni lęku o to, co przyniesie najbliższa przyszłość, pracujemy - stawiając na pierwszym miejscu bezpieczeństwo publiczności, pracowników i współpracowników. Stworzyliśmy warunki umożliwiające nam wszystkim funkcjonowanie - przy 50-procentowym zapełnieniu miejsc na widowni. Przestrzegamy dyscypliny sanitarnej, wspólnie z ekspertami z zakresu epidemiologii opracowaliśmy protokoły zachowań i modele zagrożeń. Nauczyliśmy się funkcjonować w nowej rzeczywistości.

Jak nasza praca wygląda w liczbach? Z danych Pracowni Dokumentacji Teatru Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego wynika, że od 12 do 21 lutego br. 114 teatrów zagrało 231 tytułów; odbyły się 584 pokazy przedstawień w budynkach teatralnych z udziałem publiczności, w tym ponad 30 przygotowywanych od miesięcy premier. Spektakle zostały lub zostaną w najbliższych dniach wystawione w każdym województwie i w każdym mieście, w którym działa przynajmniej jeden teatr publiczny (dokładnie w 39 miastach). Z szerokiej ankiety przeprowadzonej przez Stowarzyszenie Dyrektorów Teatrów wśród dyrektorek i dyrektorów tych właśnie scen, wynika z kolei, że działalność wznowiło lub planuje wznowić do końca lutego 96 proc. placówek. 9 na 10 dyrektorek i dyrektorów deklaruje 100-procentową frekwencję (przy wykorzystaniu 50 proc. miejsc na widowni) - tylko w jednym teatrze reakcję widzów na możliwość uczestnictwa w wydarzeniu określono jako „powściągliwą”. W pozostałych przypadkach nastroje badanej grupy zostały określone jako „dobre” lub „entuzjastyczne”. Według naszych szacunków od 12 do 21 lutego br. na teatralnych widowniach w całej Polsce zasiadło około 55 tysięcy osób.

Od ponad 255 lat teatr w Polsce pełni kluczową rolę w stabilizacji sytuacji społecznej i ekonomicznej. Służy integracji obywateli, wzmacnia relacje. Widzimy to wyraźnie także dziś. Liczby, które przytaczamy, dają pełniejszy obraz tego, jak liczna jest teatralna społeczność w naszym kraju. Są także dowodem realnej potrzeby uczestnictwa w kulturze setek tysięcy Polek i Polaków oraz potrzeb samych organizatorów życia teatralnego. Dane pokazują to, na co zwracamy uwagę od dawna: teatr jest bezpiecznym miejscem.

Mimo szerokiej skali działalności, od początku pandemii COVID-19 nie pojawił się (w Polsce i na świecie) żaden potwierdzony naukowo dowód ani żadne opublikowane badanie, które łączyłoby działalność teatralną z rozwojem sytuacji epidemicznej. Nie potwierdzają tego także przykłady krajów, które walcząc z pandemią, zostawiły otwarte drzwi do teatrów.

Kolejne zamknięcie teatrów dla publiczności pogłębi straty finansowe ponoszone od miesięcy przez teatry i realnie zagrozi dalszemu trwaniu wielu z nich, a tym samym - utrzymaniu tysięcy miejsc pracy. Teatr, który nie gra dla publiczności - nie sprzedaje biletów; teatr, który nie sprzedaje biletów - nie pozwala godnie żyć swoim pracownikom i współpracownikom.

W imieniu środowiska teatralnego oraz widzów ponad 900 teatrów działających w 174 polskich miastach, apelujemy o utrzymanie możliwości prezentacji spektakli z udziałem publiczności w siedzibach teatrów. Mamy przekonanie, że decyzja ta dobrze wpłynie nie tylko na nasze środowisko, ale przede wszystkim polepszy nastroje w polskim społeczeństwie i przyniesie nam wszystkim nadzieję na przyszłość.

Z poważaniem,

Zespół Ekspercki ds. sytuacji teatrów przy Instytucie Teatralnym w składzie: Natalia Dzieduszycka, Jacek Głomb, Andrzej Hamerski, Piotr Bogusław Jędrzejczak, Małgorzata Langier, Ryszard Kalinowski, Eugeniusz Korin, Katarzyna Knychalska, Bogusław Nowak, Maciej Nowak, Ewa Pilawska, Alicja Przerazińska, Tomasz Rodowicz, Maksymilian Rogacki, Maria Seweryn, Paweł Szkotak, Hanna Trzeciak.