- Teatr bez premier umiera - mówi Jacek Głomb, dyrektor Teatru Modrzejewskiej w Legnicy. Obstrukcja prezydenta Tadeusza Krzakowskiego, który zaprzestał realizacji umowy z 2009 r. o współprowadzeniu placówki, skomplikowała planowanie bieżącego sezonu. Ostatecznie teatr zapowiada jednak trzy premierowe spektakle. Na jeden z nich zbiera pieniądze w internecie - na razie z umiarkowanym sukcesem. Artykuł Piotra Kanikowskiego.

Na wyprodukowanie jednej teatralnej premiery z dużą obsadą, solidną scenografią i oprawą muzyczną potrzeba zwykle około 200 tysięcy złotych. Tyle Teatr Modrzejewskiej w Legnicy planował zebrać wśród swych widzów i sympatyków w uruchomionej dwa miesiące temu internetowej zbiórce (TUTAJ LINK). Sytuacja przymusiła go do takiego ruchu, bo bez 1,5 mln zł dotacji z Urzędu Miasta w Legnicy w połowie roku został bez środków na jakąkolwiek artystyczną działalność. Dotąd premierę "Dziejów grzechu" wsparło kwotami od 20 do 1000 zł 180 wpłacających, w tym m.in. Fundacja Jacka Głomba Naprawiacze Świata, prof. Monika Płatek czy aktorka Joanna Trzepiecińska. Na 18 dni przed zakończeniem zbiórki na koncie jest (tylko? aż?) 22,5 tys. zł.

Kilka tygodni po uruchomieniu zbiórki sytuacja finansowa Teatru Modrzejewskiej zaczęła się poprawiać: najpierw dolnośląski Sejmik przekazał mu 1,5 mln zł dodatkowej dotacji, potem uchwałą Rady Miejskiej w Legnicy przelano 1 milion złotych z budżetu miasta na funkcjonowanie sceny. Poza tym sukcesem zakończyła się akcja "sprzedaży" wolnych fotel na widowni. 

"Dzieje grzechu" 

Premiera "Dziejów grzechu" w reżyserii Darii Kopiec jest zapowiadana na 27 stycznia 2024 roku. Scenariusz na podstawie słynnej powieści Stefana Żeromskiego pisze Maria Wojtyszko - jedna z najzdolniejszych dramatopisarek młodego pokolenia, wychowana w teatrze, bo jej ojcem jest reżyser filmowy i teatralny Maciej Wojtyszko. Do realizacji tego spektaklu legnicki teatr zaprosił też  Aleksandrę Starzyńską (scenografia), Patrycję Fitzet (kostiumy) Aleksandrę Gronowską i Michała Litwińca (muzyka). Taki zestaw twórców gwarantuje, że spektakl będzie komunikatywny, dynamiczny i artystycznie efektowny, ważny oraz ciekawy. 

- Chcemy postawić pytanie, czym dzisiaj jest grzech i czy to pojęcie wciąż ma znaczenie - mówi Jacek Głomb, dyrektor legnickiego teatru.

"Powieść Żeromskiego już w chwili wydania w 1908 roku wzburzyła opinię publiczną. Zarówno admiratorów pisarza, jak i jego przeciwników niepokoił obraz świata jako potwornej dżungli, w której miota się kobieta-igraszka ślepych instynktów, przetrwają zaś tylko bezwzględni mężczyźni" - czytamy w zapowiedzi Teatru Modrzejewskiej. "Już w 1911 roku książkę sfilmowano po raz pierwszy, a w 1918 po raz drugi. Na deski teatru trafiła w roku 1926 za sprawą Leona Schillera. Gdy krytyka ustami Antoniego Słonimskiego wyrażała swój zachwyt inscenizacją, samozwańczy obrońcy moralności używali nawet gazów cuchnących, by przeszkodzić w przedstawieniu. Na wersję filmową Waleriana Borowczyka (1975), jeden z największych sukcesów frekwencyjnych polskiej kinematografii, również posypały się gromy. Do bojkotu filmu nawoływali ponoć nawet księża z ambon. Mimo upływu dekad Dzieje grzechu wciąż zatem budzą emocje, a pytania sformułowane przez wielkiego pisarza nie tracą aktualności."

"Czysta biała rasa"

Wcześniej, 9 grudnia 2023 roku, Teatr Modrzejewskiej w Legnicy zaprosi widzów na premierę "”Czystej białej rasy” wg Franka Westermana w reżyserii Romualda Wicza-Pokojskiego, który jest też autorem scenariusza. Tematem reportażu Westermana były konie rasy lipicańskiej, wyhodowane na dworze Habsburgów, by dosiadali ich cesarze, królowie i wielcy dowódcy. Ich historia jest odbiciem europejskich ambicji i obsesji. "W intrygującej formie teatralnej, kładąc duży nacisk na ruch sceniczny, (Romuald Wicza-Pokojski -dop. red.) ukazuje zarówno epizody ponure, jak i komiczne; przygląda się, jak w historii naszego kontynentu zapędy eugeniczne mieszają się z niszczycielskimi, a dążenie do doskonałości przybiera zwyrodniałą formę" - czytamy w zapowiedzi grudniowej premiery. Za scenografię i kostiumy do "Czystej białej rasy" odpowiada Małgorzata Bulanda, za ruch sceniczny - Witold Jurewicz, a za muzykę - Max Kohyt.

"Kartoteka"

Trzecim premierowym spektaklem w sezonie teatralnym 2023/2024 będzie "Kartoteka” Tadeusza Różewicza w opracowaniu i reżyserii Maksa Nowaka, kończącego studia w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Rok temu legnicki teatr zapoczątkował współpracę z tą uczelnią. W ramach umowy z Akademią Teatralną udostępnia swą scenę i zespół młodym, dobrze się zapowiadającym reżyserom na progu swej drogi artystycznej. W ten sposób rok temu powstał duodram "Puste miasto" Dejana Dukovskiego w reżyserii Weroniki Marii Kuśmider. Premiera "Kartoteki" jest zaplanowana na 13 kwietnia 2024.

(Piotr Kanikowski, „Widzowie zrzucają się na premierę w Teatrze Modrzejewskiej”, https://tulegnica.pl/, 18.10.2023)