„Rzemiosło artystyczne to bardzo ważna część kultury, dlatego dwa lata temu wznowiliśmy tradycję wręczania honorowego tytułu Mistrza Rzemiosł Artystycznych. Nasze instytucje kultury bardzo potrzebują artystów rzemieślników, dlatego dążymy do profesjonalnego rozwoju tej dziedziny, dbając o jej promocję” - powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas uroczystej gali honorowego tytułu Mistrza Rzemiosł Artystycznych. 18 laureatom tegorocznej edycji nagrody wyróżnienia wręczyła podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Wanda Zwinogrodzka.
Honorowy tytuł Mistrz Rzemiosł Artystycznych, nadawany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zasłużonym rzemieślnikom posiadającym znaczny i uznany dorobek artystyczny, jest wyróżnieniem stanowiącym zwieńczenie ich dotychczasowych osiągnięć i zasług.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego poinformował, że tegoroczni laureaci nagrody dołączają do grona ponad tysiąca osób uhonorowanych tytułem Mistrza Rzemiosł Artystycznych na przestrzeni lat. Zaznaczył, że docenienie artystów-rzemieślników jest niezwykle ważne w kontekście podejmowania tej profesji przez kolejne pokolenia.
Bez artystów rzemieślników nie mogłaby funkcjonować kultura, dlatego chcemy ich wspierać. Przygotowujemy się też do tego, aby powołać program dotyczący właśnie tego działu kultury. Zleciłem Departamentowi Szkolnictwa Artystycznego MKiDN prace nad powołaniem szkoły średniej będącej powrotem do tradycji liceów rzemiosła artystycznego i technik teatralnych. To byłaby poważna instytucja, szkoląca kolejne pokolenia artystów – rzemieślników, techników teatralnych czy techników zaplecza filmowego – wskazał prof. Piotr Gliński.
Szef resortu kultury zwrócił uwagę, że ważnym zadaniem jest też organizacja wystaw prezentujących dorobek artystów – rzemieślników. Jedną z nich pt. „Nowe Rzemiosło” można oglądać w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Gratulując laureatom tegorocznego tytułu Mistrza Rzemiosł Artystycznych, którymi są pracownicy polskich teatrów prowadzący pracownie techniczno-artystyczne, minister kultury podziękował im za ciężką, ale jednocześnie niezwykłą pracę, którą wykonują na co dzień.
Laureaci tytułu Mistrz Rzemiosł Artystycznych
Stanisława Baran – rzemieślnik krawiectwa artystycznego
Stanisława Baran jest kierownikiem pracowni krawieckiej męskiej w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. W ciągu 16 lat pracy uszyła kostiumy do ponad 140 spektakli. Laureatka przekazuje swoją wiedzę, doświadczenie, pasję i fascynację teatrem młodszym pokoleniom rzemieślników.
Grażyna Cichy – krawiec damski miarowy
Grażyna Cichy jest kierownikiem pracowni krawieckiej damskiej w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Pracuje w zawodzie od 43 lat, w tym 25 lat w Teatrze im. Juliusza Słowackiego. Przygotowała kostiumy do ponad 100 spektakli. Szyje kunsztowne suknie historyczne, wymagające specjalistycznej wiedzy i umiejętności rzemieślniczych, a także stroje współczesne, o nietypowej formie, oraz kostiumy spełniające wymogi haute couture.
Monika Dąbrowska-Picewicz – ceramik
Monika Dąbrowska-Picewicz jest absolwentką Wydziału Ceramiki i Szkła na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Od 2002 roku prowadzi autorską pracownię ceramiczną w Kętach (woj. małopolskie). Jej prace znajdują się w zbiorach muzealnych w Polsce i za granicą, m.in. w Museu de Ceramica de L`Alcora w Hiszpanii, Muzeum Historycznym w Bielsku-Białej i Muzeum Śląskim w Katowicach. Była stypendystką Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Młoda Polska”.
Paweł Jasiewicz – projektant mebli, naczyń, wazonów, figurek i zabawek
Paweł Jasiewicz ukończył projektowanie i technologię mebli na angielskim Buckingham Chilterens New University w High Wycombe oraz wzornictwo przemysłowe w Instytucie Wzornictwa Politechniki Koszalińskiej. W swoich pracach na nowo interpretuje stare techniki obróbki drewna. Obecnie prowadzi eksperymentalną pracownię drewna na Wydziale Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Był stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Gabriela Komenda – rzemieślnik krawiectwa
Gabriela Komenda od 2007 r. związana jest z Teatrem im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie. Specjalizuje się w krawiectwie ciężkim męskim, szyciu mundurów i strojów historycznych. Współpracuje z różnymi instytucjami kultury i zespołami tanecznymi. Trzykrotnie uhonorowana nagrodą Dyrektora Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie za pozytywną energię i twórczą pracę na rzecz teatru.
Irena Kowal – rzemieślnik fryzjerstwa i perukarstwa artystycznego
Irena Kowal od 1976 roku pracuje w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Czesała aktorów i aktorki, wykonała peruki oraz inne elementy artystycznego uczesania do prawie 200 spektakli. Jest uważana za arcymistrzynię w swoim zawodzie. Zajmuje się także charakteryzacją. Dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem z młodymi pracownikami.
Violetta Kwiatkowska – rzemieślnik krawiectwa
Violetta Kwiatkowska jest kierownikiem pracowni krawieckiej damskiej w Teatrze Wielkim im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu, gdzie pracuje od 18 lat. Podejmuje się i bardzo trudnych realizacji kostiumograficznych –szyje kostiumy historyczne, współczesne, baletowe, niezwykle skomplikowane konstrukcyjnie.
Alina Magnus – charakteryzatorka i perukarka
Alina Magnus pracuje w Teatrze Nowym w Poznaniu od 1982 roku. Jest często zapraszana przez reżyserów do opieki charakteryzatorskiej na planach filmowych. Przez ponad 40 lat pracy uczestniczyła w przygotowaniu 210 premier, współpracując z najbardziej uznanymi scenografami i kostiumografami. Prowadzi również warsztaty z charakteryzacji.
Andrzej Matracki – rzemieślnik fryzjerstwa artystycznego
Andrzej Matracki na swoim koncie ma ponad 200 medali jako zawodnik i trener we fryzjerstwie. Czterokrotnie zdobył Mistrzostwo Świata, czterokrotnie Mistrzostwo Europy i trzykrotnie Mistrzostwo Polski. Piastuje ważne funkcje w międzynarodowych organizacjach fryzjerskich. W 2023 roku obchodzi 30-lecie pracy zawodowej.
Elżbieta Orłowska – fryzjerka, perukarka oraz charakteryzatorka
Elżbieta Orłowska jest kierownikiem pracowni fryzjersko-perukarskiej w Teatrze im. Juliusza Słowackiego, gdzie pracuje od 1993 roku. Potrafi nie tylko czesać, dobierać peruki, ale przede wszystkim w sposób wyjątkowo perfekcyjny charakteryzować twarze i ciała aktorów, nadając ich postaciom niepowtarzalny charakter.
Andrzej Ostrouch – krawiec specjalizujący się w krawiectwie ciężkim
Andrzej Ostrouch pracuje od 2001 roku w Teatrze im Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, gdzie prowadzi pracownię krawiecką. Jego specjalnością jest tzw. krawiectwo ciężkie. Łączy umiejętności konstruktora, krojczego i krawca. Wszystkie jego prace z perfekcją oddają wizje scenografa czy kostiumografa.W 2017 roku otrzymał odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Łukasz Pipczyński – malarz i modelator
Łukasz Pipczyński jest absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Rzeźby. Od 2008 roku pracuje w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Jest odpowiedzialny za realizacje rzeźbiarskie, malarskie i modelatorskie. Brał udział w produkcji ponad 100 scenografii. Spektakle, przy których pracował zdobywały prestiżowe nagrody i wyróżnienia za scenografię. Prowadzi warsztaty dla dzieci i młodzieży.
Damian Prentke – rzemieślnik ślusarstwa
Damian Prentke jest kierownikiem pracowni ślusarskiej w Teatrze Wielkim im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu. Posiada w swoim dorobku zawodowo rzemieślniczym realizację środków inscenizacji do około 100 spektakli operowych i baletowych. W trakcie kilkunastoletniej pracy w teatrze dał się poznać jako osoba niezwykle profesjonalna w podejściu do powierzonych realizacji. Cechuje go fachowość, perfekcja, zmysł estetyczny, dba o wysoką jakość wykonawczą i wizualna swoich prac.
Janusz Przepióra – malarz
Janusz Przepióra jest kierownikiem pracowni malarskiej w Teatrze im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, gdzie pracuje od 1977 r. Współpracował z najlepszymi scenografami z polski i zagranicy. Jest znakomitym fachowcem, który posiada niezwykłe wyczucie skali, świadomość koloru, znajomość teorii barw i zasad teatralnego oświetlenia.
Michalina Sieczko – krawcowa specjalizująca się w krawiectwie historycznym
Michalina Sieczko pracuje w pracowni krawieckiej damskiej Teatru im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, z którym jest związana od 31 lat. Specjalizuje się w krawiectwie historycznym. Potrafi pracować z materiałami o niecodziennych parametrach. Nieobcy jest jej haft koralikowy. Współpracowała ze znakomitymi kostiumografami różnych pokoleń.
Andrzej Szcządała – rzemieślnik krawiectwa
Andrzej Szcządała jest mistrzem pracowni krawieckiej męskiej w teatrze Bagatela im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego w Krakowie, z którym związany jest od 20 lat. Łączy w swoim rzemiośle kunszt wykonania każdego kostiumu, dbałość o najdrobniejszy detal. Nadaje życie rysunkom i projektom kostiumografów. Osobiście czuwa nad wykonywaniem każdego elementu.
Beata Wietrzyńska – mistrz tkactwa
Beata Wietrzyńska tkackiego rzemiosła uczyła się od polskich tkaczek ludowych oraz na kursach w Centre Européenpour la Promotion des Arts w Luksemburgu i w Akademii Łucznica. Stworzyła autorską markę In Waeve, w ramach której powstają krótkie serie unikatowych tkanin dekoracyjnych, tekstyliów domowych oraz akcesoriów takich jak szale i pledy. Jest założycielką i członkinią Stowarzyszenia NÓW. Nowe Rzemiosło oraz European Textile Network oraz laureatką nagród, m.in. MustHave Łódź Design Festival. Jej prace są prezentowane na wystawach w Polsce i za granicą.
Jacek Wysocki – malarz i modelator
Jacek Wysocki jest kierownikiem pracowni malarsko-modelatorskiej Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu, gdzie pracuje od 27 lat. Jest autorem elementów scenografii do m.in. eksperymentalnej opery „Anhelli”. Do każdego projektu podchodzi z wnikliwością, proponując ciekawe i skuteczne rozwiązania. Zaskakuje wszechstronną wiedzą. Dzieli się fachową wiedzą z innymi pracownikami.
O nagrodzie Mistrz Rzemiosł Artystycznych
Tytuł Mistrz Rzemiosł Artystycznych został po raz pierwszy przyznany w 1978 roku. Do końca 1990 roku uhonorowano 1 067uznanych rzemieślników.
Od 1995 roku działała ogólnopolska Fundacja Rozwoju Rzemiosł Artystycznych. Działalność fundacji była nakierowana na promocję i rozwój rzemiosła artystycznego, ginących zawodów i przywrócenie honorowego tytułu Mistrz Rzemiosła Artystycznego.
Po latach starań Fundacji Rozwoju Rzemiosł Artystycznych, Ogólnopolskiego Cechu Rzemieślników Artystów przy wsparciu Ogólnopolskiej Komisji Rzemiosł Artystycznych Związku Rzemiosła Polskiego w 2011 r. udało się doprowadzić do odrodzenia tej inicjatywy, czyli nadawania tytułów. Od tamtego momentu odbyły się trzy edycje wyróżnienia – w latach 2013, 2015 i 2021 tytuł otrzymało w sumie 50 osób.
Fotorelacja z wydarzenia dostępna – TUTAJ.
(„Znamy laureatów honorowego tytułu Mistrz Rzemiosł Artystycznych", https://www.gov.pl/, 27.09.2023)