Drukuj
Najnowsze, podwójne wydanie "Notatnika Teatralnego" 45-46/2007, poświęcone jest związkom teatru i polityki. Ukryte i jawne związki teatru z polityką ujawnia m.in. zamieszczona w numerze rozmowa z Jackiem Głombem. - Nigdy w życiu nie poszedłem na kompromis ideowy, walcząc o pieniądze. Politycy są na chwilę, a ja kieruję teatrem już trzynaście lat"– mówi w nim szef legnickiego Teatru Modrzejewskiej.

Zeszyt otwiera obszerna kronika Romana Pawłowskiego "Nienawidzimy się generalnie" śledząca konflikt w warszawskim Teatrze Powszechnym: "[...] dzisiaj w teatrze trwa woja wszystkich ze wszystkimi. O co? O przestrzeń, która w tej branży jest ograniczona, dosłownie i w przenośni".

Teatr polityczny definiują: Wojciech Klemm ("Ważniejsze niż strona, po której się staje, jest to, aby teatr i jego twórcy formułowali wyraźnie myśl na temat czasów, w jakich żyją. W dzisiejszej Polsce zdarzyło się tak, że teatr nazywany teatrem politycznym zdecydowanie wypowiada się przeciwko rządzącej prawicy"), Paweł Sztarbowski ("[...] fałszywy jest binarny podział na teatr polityczny i egzystencjalny, ale też jak niedaleko jest od teatru politycznego do Teatru Okrucieństwa"), Łukasz Chotkowski ("W teatrze wolno wszystko. Teatr zawsze jest sztuczny, a rzeczywistość i tak jest bardziej okrutna niż teatr"), Piotr Rudzki ("Teatr polityczny to nawet największy eksces, jaki jest sobie wyobrazić krytyk czy historyk teatru"), Marzena Sadocha ("W Polsce nie ma teatru politycznego. Jest polityka") i Bartosz Frąckowiak ("Stawką teatru politycznego jest wolność. Metodą: rozpoznanie stosunków władzy i ich przekształcenie").

Ukryte i jawne związki teatru z polityką ujawniają zamieszczone w numerze rozmowy z Jackiem Głombem ("Nigdy w życiu nie poszedłem na kompromis ideowy, walcząc o pieniądze. Politycy są na chwilę, a ja kieruję teatrem już trzynaście lat"), Pawłem Demirskim ("Polskie społeczeństwo jest raczej uśpione, dopóki polityka nie zagląda do rat kredytów i cen mieszkań. Nawet to, że polityka nie wchodzi Polakom do łóżka, nie robi większego wrażenia"), Izabellą Cywińską ("[...] dziś mamy demokrację i w zasadzie wystarczy iść do urn. Ale krzyczeć trzeba. I ostrzegać, gdy widzi się podobieństwa i zagrożenia"), Maciejem Nowakiem ("Nie podoba mi się ten ponury, interwencyjny ton, w jaki popadł dzisiejszy teatr polityczny"), Janem Klatą ("Trzeba sobie zadać pytanie, gdzie rzeczywiście kończy się sztuka a zaczyna agitacja").

Nie brakuje też szkiców problemowych: Magdalena Gołaczyńska analizuje Transfer! Jana Klaty, Rafał Węgrzyniak w tekście "Teatr jako broń" opisuje wybrane epizody z dziejów dwudziestowiecznego teatru lewicowego, Krzysztof Mroziewicz w "Igrzyskach pogranicza" bada związki teatru - czy szerzej: kultury - z polityką od czasów antycznych po współczesne, Edwin Bendyk w "Demokracji mulitimedialnej" zajmuje się problematyką wpływu nowoczesnych mediów na społeczeństwo, a Tatsiana Karaliova w przybliża polskiemu czytelnikowi białoruski "Lot w klatce" ("Świadomi złożoności procesu, w wyniku którego dramat trafia na scenę, dramaturdzy piszą najczęściej na tematy niezwiązane z rzeczywistością").

Esej teoretyczno-teatralny "Kneblowanie teatru" Jerzego Limona rozważa relacje pomiędzy sztuką i publicystyką, a Pawła Mościckiego polityczny teatr sytuacji ("Trudno wyobrazić sobie teatr polityczny o bardziej rozległych horyzontach. Niestety, łatwo z kolei dostrzec, jak bardzo dalekie jest to myślenie od polskich scen, gdzie wciąż życie teatralne toczy się pod dyktando patetycznego banału [...]").

Ważni bohaterowie numeru to również René Pollesch, Bertolt Brecht, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Witold Gombrowicz i Leon Schiller (Anna Schiller: "Polityka zmiażdżyła Schillera. Ale polityka przemija, a dzieło pozostaje").
Bogato jak zawsze ilustrowany zeszyt zamyka fragment najnowszej powieści Władimira Sorokina "Dzień oprycznika" o cenzurowaniu spektaklu i kolejna odsłona o kneblowaniu sztuki na polskim gruncie w opracowanej przez Jarosława Minałtę "Kronice wypadków cenzorskich", która obejmuje lata 2005-2007.

(„Teatr i polityka w Notatniku Teatralnym”, e-teatr.pl, 20.02.2008)