Drukuj

Debiutancki spektakl Katarzyny Knychalskiej w reżyserii Jacka Głomba przywołuje w balladowej konwencji, z muzyką wykonywaną na żywo, niemal nieznaną historię polskich reemigrantów z Bośni, którzy tuż po II wojnie światowej osiedlili się w okolicach Bolesławca. Spektakle w niedzielę 12 października o godz.16 oraz 13 i 14 października o godz.18.


Wrześniowe, premierowe prezentacje spektaklu „Moja Bośnia” były okazją do wielu równoczesnych debiutów. Było to pierwsze przedstawienie teatralne wyprodukowane (we współpracy z legnickim Teatrem Modrzejewskiej) przez wrocławską Fundację Teatr Nie-Taki, debiut dramaturgiczny Katarzyny Knychalskiej oraz pierwsza premiera na scenie impresaryjnego Teatru Starego w Bolesławcu. Także po raz pierwszy w swojej artystycznej karierze, reżyser Jacek Głomb stworzył okazjonalną kompanię wykonawców powołaną specjalnie do jednego przedstawienia, sięgając po aktorów różnych krajowych scen teatralnych.

- Jeszcze dwa lata temu nie wiedziałem, że „Jugole” – jak się o nich mówi - to tak ważna część społecznej rzeczywistości, pełnej emocji i sentymentów, dla tak dużej grupy mieszkańców Bolesławca i okolic. Dlatego warto było sięgnąć po ten właśnie fragment nieopisanego świata i przenieść go na scenę – objaśnia reżyser spektaklu Jacek Głomb.

- Kolejne już pokolenia rodzin polskich reemigrantów z Jugosławii żyją w przedziwnym emocjonalnym rozdwojeniu jaźni. W zależności od miejsca i okoliczności ci ludzi mówią o sobie na przemian – my Polacy, my Bośniacy. Tak było także wcześniej. Gdy żyli w Bośni, tęsknili za Polską. Gdy osiedli na Dolnym Śląsku, zaczęli tęsknić za Bośnią  -  mówi autorka scenariusza Katarzyna Knychalska.

Bohaterów dramatu zobaczymy zarówno w latach II wojny światowej i w ówczesnych sytuacjach okrutnych walk wszystkich przeciw wszystkim (serbskich czetników, chorwackich ustaszy i domobrańców, komunistycznych partyzantów Tity), jak i podczas serbskiego oblężenia i kilkuletniego ostrzału Sarajewa w latach 90. minionego stulecia. Dramatyczny apel „Don’t let them kill us!” („Nie pozwólcie im nas zabijać!”) zauważymy wypisany na czerwonych jak krew koszulkach bohaterów.

- Nacjonalizmy, wojny, zbrodnie, uchodźcy… . I zawsze ta sama obojętność cywilizowanych Europejczyków pokryta pełnymi hipokryzji słowami o wsparciu, potępieniu sprawców i współczuciu dla ofiar, czego świadkami jesteśmy właśnie na Ukrainie  Zdumiewające, jak regularnie ten cykl się powtarza. Nie tylko w Bośni, gdzie sytuacja nadal jest napięta i grozi wojenną powtórką – zauważa Katarzyna Knychalska.

Głównymi bohaterami opowieści jest małżeństwo Remuś (Grzegorz Wojdon) i Roksana (Alina Czyżewska) oraz jej ojciec Joze Fischer (Bartosz Turzyński), w przeszłości przymusowo wcielony do oddziałów chorwackich domobrańców. Aktorski zespół skomponowany specjalnie na potrzeby spektaklu uzupełniają: Magda Drab, Helena Ganjalyan, Marta Karmowska, Jan Kochanowski, Hubert Kułacz, Adam Pietrzak oraz Albert Pyśk.

Muzykę wykonywaną w spektaklu na żywo, skomponowało trio Lautari (Maciej Filipczuk, Jacek Hałas, Michał Żak), scenografia i kostiumy są dziełem Małgorzaty Bulandy, która wykorzystała w przedstawieniu oryginalne rekwizyty z prywatnego skanseniku w Tomisławiu pod Bolesławcem, zaś ruch sceniczny to dzieło Witolda Jurewicza.

- Odmiennie niż robiliśmy to dotychczas, opowiadamy tę historię w sposób nielinearny. Akcja toczy się zarówno we wsi Gumjara w Bośni lat 30. i 40. ubiegłego wieku, a zatem także w czasie II wojny światowej, jak i na przełomie lat 40/50 w podbolesławieckiej wsi Motyle, gdzie osiedlili się reemigranci. Sięga wydarzeń związanych z serbskim oblężeniem Sarajewa, a w epizodzie przypomina bardzo popularne w tej społeczności handlowe wyjazdy do Jugosławii w epoce gierkowskiej. Bałkańskie tło opowieści wzmacnia bośniacka w klimacie muzyka i tańce – mówi reżyser spektaklu Jacek Głomb.

Spektakl Katarzyny Knychalskiej „Moja Bośnia” w reżyserii Jacka Głomba jest produkcją Fundacji Teatr Nie-Taki we Wrocławiu wspieraną przez Teatr Modrzejewskiej w Legnicy. Patronuje mu Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu, a sfinansowali wspólnie: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Fundacja „Polska Miedź” oraz Powiat Bolesławiecki.

Balladowa "Moja Bośnia", w której partie wzruszające, tak jak każde wspomnienia, przeplatane są scenkami o dużej sile komicznej, powraca zatem na afisz. Spektakle 12 października o godz. 16.00 oraz 13 i 14 października o godz. 18.00 w Teatrze Starym w Bolesławcu.

OBEJRZYJ FRAGMENTY!

Grzegorz Żurawiński