Do Sądu Apelacyjnego Wydział I Cywilny we Wrocławiu
za pośrednictwem Sądu Okręgowego Wydział I Cywilny w Legnicy
Sygn. akt: 1 Co 55/10
Uprawniona: Anna McCracken, zam. ul. Majakowskiego 22/6 Wrocław reprezentowana przez radcę prawnego Michała Skruch, adres do doręczeń 02-070 Warszawa, ul. Solariego 4
Obowiązany: Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, w imieniu którego działa Dyrektor Generalny i Artystyczny Jacek Głomb zastępowany przez adw. Piotra Rojka z Kancelarii Adwokackiej w Legnicy, Pl. Katedralny 2
Wartość przedmiotu zaskarżenia: nie dotyczy
Z A Ż A L E N I E
na postanowienie Sądu Okręgowego I Wydział Cywilny w Legnicy z dnia 19 lipca 2010r., sygn. akt 1 Co 55/10 w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia przyszłego powództwa o ochronę autorskich praw osobistych i majątkowych do utworu.
Działając w imieniu obowiązanego, pełnomocnictwo do reprezentowania przedkładam, na podstawie art. 741 k.p.c. zaskarżam powyższe postanowienie w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucam:
- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na błędnym uznaniu, że dla zabezpieczenia praw osobistych i majątkowych powódki do utworu pt. „MAMATANGO” koniecznym jest zakazanie Teatrowi im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy wystawiania spektaklu w ramach repertuaru teatralnego oraz zakazu jakiegokolwiek innego rozpowszechniania wyżej wskazanego utworu.
- naruszenie art. 730 (1) § 1 i 2 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że uprawniona uprawdopodobniła istnienie roszczeń o charakterze osobistym i majątkowym oraz że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia podczas gdy uprawniona udzieliła zgody obowiązanemu na korzystanie z opracowania powstałego w wyniku częściowego przyjęcia dzieła,
W oparciu o powyższy zarzut, wnoszę o zamianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia.
U Z A S A D N I E N I E
Sąd Okręgowy w Legnicy postanowieniem z dnia 19 lipca 2010r., sygn. akt 1 Co 55/10 udzielił zabezpieczenia autorskich praw osobistych i majątkowych powódki do utworu pt. „MAMATANGO” poprzez zakazanie Teatrowi im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy wystawiania spektaklu w ramach repertuaru teatralnego oraz zakazu jakiegokolwiek innego rozpowszechniania wyżej wskazanego utworu. Jednocześnie Sąd Okręgowy w Legnicy udzielił uprawnionej Annie McCracken dwutygodniowego terminu na wytoczenie powództwa o ochronę autorskich dóbr osobistych i majątkowych.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd I instancji w niedostateczny sposób rozważył wartość dowodową przedstawionych przez uprawnioną dokumentów, a ich ocena merytoryczna sprowadziła się de facto do zacytowania w uzasadnieniu postanowienia zapisów zawartych w uzasadnieniu wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Zdaniem obowiązanego, analiza przedstawionych przez uprawnioną faktów wskazuje, że przedstawia je w sposób wybiórczy w celu uzyskania ochrony, mimo braku rzeczywistego interesu prawnego w celu uzyskania zabezpieczenia.
Sąd Okręgowy w Legnicy, opierając się wyłącznie na treści uzasadnienia wniosku, nie zaś przedłożonych dowodach, dokonał błędnej oceny stanu faktycznego oraz na tej podstawie przyjął, że działania obowiązanego w stosunku do uprawnionej miały charakter działań sprzecznych z umową, oraz że w ich wyniku doszło do naruszenia więzi osobistej autora z dziełem, zwłaszcza w zakresie nienaruszalności jego treści oraz formy stworzonego utworu a także oznaczenia go nazwiskiem osoby uprawnionej.
Przede wszystkim podnieść należy, że kluczowe dla oceny czy rzeczywiście działania obowiązanego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej miały charakter działań sprzecznych z umową koniecznym jest przeanalizowanie treści zapisów umowy. Umowa z dnia 1 grudnia 2009 r. przewidywała, że uprawniona w terminie do 10 lutego 2010 r. miała złożyć obowiązanemu wyreżyserowany spektakl, co zgodnie z umową, zdaniem obowiązanego, oznacza przedstawienie całkowicie zakończonej formy spektaklu, po przeprowadzeniu wszelkiego rodzaju uzgodnień z grupą aktorską oraz reprezentantem teatru w osobie dyrektora (§ 1 i 2 umowy). Powoływanie się przez uprawnioną na złożenie w dniu 3 lutego 2010 r. wyłącznie scenariusza w formie pisemnej nie może zostać ocenione jako złożenie spektaklu, jak wywodzi uprawniona, gdyż dotyczyło jedynie części dzieła.
Scenariusz jest specyficznym zapisem o charakterze poglądowym, który stanowi podstawę do wypracowania finalnego kształtu dzieła. Zatem twierdzenie uprawnionej, że uwagi do scenariusza mogły zostać zgłoszone wyłącznie w terminie 2 dni od jego przedłożenia obowiązanemu, są sprzeczne z istotną cechą dzieła teatralnego, jakim jest spektakl, a mianowicie, że zapis scenariusza jest immanentnie związany z ostatecznym kształtem wypracowanym na jego bazie w postaci inscenizacji. Uprawniona twierdzi, że do scenariusza obowiązany mógł wnieść poprawki w terminie 2 dni od jego złożenia, co jest niezgodne z zapisem umowy i powoduje, że uprawniona scenariusz traktuje jako odrębne dzieło, podczas gdy scenariusz powstał w wyniku prób i improwizacji aktorów, zaś jego spisanie stanowiło czynność raczej porządkującą, nie zaś twórczą.
Dowód:
1. umowa z dnia 1 grudnia 2009 r.
2. pismo obowiązanego z dnia 16 lutego 2010r.
3. oświadczenie współtwórców spektaklu
O fakcie, że obowiązany nie traktował scenariusza jako odrębnego dzieła w stosunku do powstałego na jego podstawie spektaklu świadczy fakt, że przewidziano w § 3 ust 3 -5 umowy możliwość częściowego przyjęcia dzieła.
Uprawniona wywodzi nadto, że do przyjęcia dzieła doszło w sposób dorozumiany poprzez oświadczenia Dyrektora Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy składane podczas konferencji prasowej w dniu 10 lutego 2010 r. Przede wszystkim stwierdzić należy, że trudno uznać za przyjęcie dzieła oświadczenia składane podczas konferencji prasowej, przygotowanej w celu promocji wydarzenia artystycznego, zwłaszcza, że wyreżyserowany spektakl nie został mu wówczas „złożony” jako dzieło i obowiązany nie zapoznał się z jego treścią i formą artystyczną. Obowiązany po obejrzeniu spektaklu nie dokonał we własnym zakresie zmian w kształcie spektaklu, a jedynie zażądał tego od uprawnionej, na co nie wyraziła ona zgody i nie była obecna podczas drugiej próby w tym samym dniu. Ze względu na termin premiery, który został wyznaczony na dzień 14 lutego 2010 r., próba odbyła się, a poprowadziły je współtwórczynie spektaklu – choreografowie.
W dniu 11 lutego 2010 r. Dyrektor Teatru zgodnie z zapisem pkt 1 § 3 umowy zażądał wprowadzenia określonych poprawek, na co Anna McCracken wyraziła zgodę podczas porannej próby i zobowiązała się do ich wprowadzenia, czego jednak nie zrobiła. Uprawniona w dniu 12 lutego 2010 r. nie stawiła się na II próbę generalną, co wywołało u obowiązanego obawy o wywiązanie się przez nią z zawartej umowy. Dopiero po obejrzeniu złożonego spektaklu można mówić o przyjęciu bądź nie przyjęciu dzieła, co wynika ze wskazanych wyżej zapisów umowy. Ze złożeniem działa mamy zatem do czynienia dopiero w dniu 10 lutego 2010 r. kiedy obowiązany zapoznał się z jego treścią, zwłaszcza, że na dzień 11 i 12 lutego zaplanowane były próby generalne podczas których miały nastąpić ewentualne uzgodnienia i zmiany w treści złożonego dzieła.
Wtedy też obowiązany podjął decyzję o złożeniu oświadczenia o częściowym przyjęciu dzieła i odstąpieniu od umowy w części, w jakiej uprawniona nie zastosowała się do wytycznych zgłoszonych jej przez obowiązanego. Uprawniona była zobligowana do stworzenia dzieła zgodnie z wytycznymi, wskazówkami, ustaleniami oraz wizją przedstawioną przez Teatr. Zgodnie z treścią § 3 pkt 2 obowiązany Teatr miał prawo wprowadzania zmian i poprawek w utworze oraz mógł decyzję o przyjęciu dzieła uniezależnić od stanowiska autora w zakresie zgłoszonych poprawek. Zachowanie uprawnionej polegające na nieprzybyciu na próbę popołudniową w dniu 10 lutego 2010 r. oraz podobne zachowanie w dniu 12 lutego 2010 r. (odpowiednio na 3 dni i 1 dzień przed planowaną premierą) należy zinterpretować jako niezastosowanie się autora do żądań Teatru. Zgodnie z treścią § 3 pkt 3-5 Teatr upoważniony był zatem do częściowego przyjęcia działa oraz odstąpienia od umowy w zakresie, w jakim obowiązana nie zastosowała się do zmian i poprawek zaproponowanych przez Teatr. Nie polegają również na prawdzie twierdzenia uprawnionej, że obowiązany nie był uprawniony do dokonywania zmian i poprawek w dziele. Zgodnie z treścią § 3 pkt 5 stwierdzono wyraźnie, że w przypadku niemożności dokonania zmian przez uprawnioną wyraża ona zgodę na dokonanie zmian przez Teatr oraz rozpowszechnianie tak powstałego opracowania.
Oświadczenie woli uprawnionej złożone w pkt 5 § 3 umowy było oświadczeniem woli, w którym autor wypowiedział się co do realizacji autorskich praw osobistych . Nie może więc w tym wypadku powoływać się na naruszenie praw autorskich, skoro zachowanie obowiązanego było zgodne z wolą autora wyrażoną w umowie. Na marginesie należy zwrócić uwagę, że Teatr respektował żądanie autorki nie opatrywania utworu jej imieniem i nazwiskiem.
Przytoczone powyżej okoliczności faktyczne w sposób precyzyjny dowodzą, że w wyniku działań obowiązanego nie doszło do naruszenia dóbr osobistych uprawnionej, gdyż wyraziła zgodę na rozpowszechnianie przez Teatr im. Heleny Modrzejewskiej częściowo przyjętego dzieła z poprawkami, których sama nie zaakceptowała i nie wprowadziła, mimo takiego obowiązku.
Jeśli chodzi o roszczenia Anny McCracken dotyczące naruszenia jej praw autorskich majątkowych nie znajdują one uzasadnienia w okolicznościach faktycznych sprawy. Teatr nie dokonał przyjęcia utworu, gdyż wniósł poprawki oraz zmiany, do których uprawniona Anna McCracken nie zastosowała się. Skutkowało to częściowym przyjęciem dzieła przez Teatr zgodnie z § 3 pkt.4 umowy i wypłatą należności w wysokości 50% sumy ustalonej w § 5 umowy, które stanowiły całe wynagrodzenie za dzieło należne uprawnionej.
Brak jest zatem interesu prawnego po stronie Anny McCracken w zakresie udzielenia zabezpieczenia poprzez zakazanie wykonywania spektaklu skoro uprawniona swoim zachowaniem wobec Teatru doprowadziła do sytuacji, w której powstało opracowanie na bazie częściowo przyjętego dzieła. Również nie można mówić, że została spełniona przesłanka naruszenia majątkowych praw autorskich uprawnionej, które w przypadku nie udzielenia zabezpieczenia nie zostaną zaspokojone.
Jeśli chodzi o majątkowe prawa autorskie, które miałyby być rzekomo naruszane w wyniku dalszego wystawiania w repertuarze obowiązanego to podnieść należy, że zgodnie z § 4 umowy uprawniona udzieliła licencji wyłącznej. Brak naruszenia tych praw polega na tym, że teatr nie eksploatował części dzieła poza polami wskazanymi w tym paragrafie oraz że zapłacił jej zgodnie z ustaleniami § 3 pkt 4 i § 5 umowy. Natomiast zgodnie z § 3 pkt 5 obowiązany miał prawo eksploatować, rozpowszechniać część jej dzieła, a nawet opracowanie. Zgodnie z treścią umowy uprawnionej przysługiwało bowiem wyłącznie roszczenie o zapłatę pozostałej części wynagrodzenia przewidzianego umową z dnia 1 grudnia 2009 r.
Potrzeba udzielenia zabezpieczenia podyktowana jest koniecznością zapewnienia ochrony naruszonych lub zagrożonych naruszeniem praw uprawnionego na okres do zakończenia postępowania w sprawie, a więc będzie to sytuacja, w której prawa uprawnionego zostały naruszone lub zagrożone naruszeniem. Jak wynika z przedstawionej wyżej argumentacji nie doszło od naruszenia autorskich praw osobistych uprawnionej, gdyż uprawniona wyraziła zgodę na wprowadzenie zmian do spektaklu. W przypadku autorskich praw majątkowych podnieść należy, że ewentualne roszczenie o zapłatę pozostałej części wynagrodzenia (dalsze 50%) nie wynikało z liczby wystawionych w przyszłości spektakli.
Reasumując terminem złożenia utworu był objęty "wyreżyserowany spektakl", złożenie utworu w tej formie miało nastąpić do dnia 10 lutego 2010 r. I tak rzeczywiście się stało, gdyż z takim spektaklem obowiązany zapoznał się podczas próby generalnej, która miała miejsce w tym właśnie dniu. Zatem wyznaczony termin przyjęcia dzieła upływał 12 lutego 2010 r., w tym czasie Teatr był uprawniony do żądania wprowadzenia zmian. Wobec skorzystania z tych uprawnień w terminie nie może być mowy o naruszeniu ani praw osobistych ani majątkowych autorki
Mając na uwadze powyższe, zażalenie jest uzasadnione.
K a n c e l a r i a A d w o k a c k a
adw. Piotr Rojek
59-220 Legnica, Pl. Katedralny 2, tel. 862-70-18, tel./fax 852-37-64;
e-mail: adwokat©post.pl
Legnica, dnia 27 lipca 2010r.
Nr rep. 101/09