W Warszawie o Polsce, polskości i Polakach, w Krakowie o życiu codziennym w Europie Środkowo-Wschodniej, w Legnicy o "Popiele i diamencie", w Gdańsku o "Ruskich"- oto sześć listopadowych premier teatralnych, na które czekamy - pisze Dorota Wyżyńska w tekście, który w wersji papierowej ukazał się w 10 miastach w Polsce w dodatku Co Jest Grane Gazety Wyborczej.


„Szli krzycząc: Polska!”, Teatr Polski, Warszawa
Z okazji stulecia odzyskania niepodległości, jako specjalną edycję Salonu Poezji, warszawski Teatr Polski przygotował spektakl dokumentalno-poetycki o Polsce, polskości i Polakach. Autorem scenariusza, w którym znalazły się teksty m.in. Dąbrowskiej, Witkacego, Żeromskiego, Gombrowicza, Piłsudskiego, Witosa, Herlinga-Grudzińskiego czy Michnika, jest Janusz Majcherek. Przedstawienie reżyserują Ewa Makomaska i Maksymilian Rogacki, a wystąpią aktorzy Teatru Polskiego, od nowych w zespole: Marii Dębskiej, Katarzyny Herman, Elizy Borowskiej po dyrektora Andrzeja Seweryna. Muzyka: Dominik Strycharski. Premiera: 4 listopada.

„Jak ocalić świat na małej scenie?” w Teatrze Powszechnym
Paweł Łysak, dyrektor Teatru Powszechnego, w nowym spektaklu „Jak ocalić świat na małej scenie?” chce opowiedzieć o swoim ojcu, docencie Janie Łysaku, twórcy utopijnej metody zbioru zboża w fazie dojrzewającego, zielonego ziarna. Ale usłyszymy też osobiste historie o innych ojcach, poznamy losy Alexandra Manuilova, górnika z Donbasu, oraz Demby Bâ, mechanika pokładowego z Senegalu. „Jaki świat przygotowali nam nasi ojcowie? Jak ten świat ukształtowała ich męska opieka? Jakie szanse na rozwój zostawimy następnym pokoleniom?” – pytają twórcy. Dramaturgia: Paweł Sztarbowski, scenografia: Janek Simon. W obsadzie m.in. Mamadou Goo Ba, Anna Ilczuk i Andrzej Kłak. Premiera: 9 listopada.

„Popiół i diament - zagadka nieśmiertelności", Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Legnica
Marcin Liber (reżyseria) i Małgorzata Sikorska-Miszczuk (dramaturgia) wracają do Legnicy, w której kilka lat temu przygotowali głośne, dyskutowane i pokazywane na festiwalach „III Furie” (według tekstów Sylwii Chutnik i Magdy Fertacz). Tym razem zajęli się „Popiołem i diamentem”, sięgając po książkę Jerzego Andrzejewskiego i film Andrzeja Wajdy. Teatr zapowiada: „Będzie to inny »Popiół i diament«, na co wskazuje już podtytuł, tak jak inna jest dziś Polska – a zarazem będzie to próba przejrzenia się w zwierciadle historii, którą nazywa się nauczycielką życia, choć tak niewielu chce się z niej nauczyć czegoś dobrego”. Autorem scenografii jest Mirek Kaczmarek, kostiumy tworzy: Grupa Mixer, muzyka na żywo: Olga Mysłowska i Filip Kaniecki. Premiera: 11 listopada.

„Ruscy”, Teatr Wybrzeże, Gdańsk
Adam Orzechowski reżyseruje nową sztukę Radosława Paczochy (autora m.in. „Broniewskiego”) pt. „Ruscy”. Rzecz o repatriantach ze Wschodu, „o prawie do bycia Polakiem na przekór historii”. Radosław Paczocha zapowiada: „Chciałem w »Ruskich« Wielką Historię podsunąć pod nos teraźniejszości, która bardzo lubi etykietować, szufladkować i dobrze się sama ze sobą czuć”. Spektakl, który będzie pokazywany na nowej scenie Stara Apteka, zainauguruje przegląd „...DO POLSKI”, czyli prezentację spektakli Teatru Wybrzeże związanych z tematyką niepodległościową. Premiera: 11 listopada.

„Osy”, Och-Teatr, Warszawa
Sztuka „Letnie osy kąsają nas nawet w listopadzie” Iwana Wyrypajewa była już wystawiana w Polsce: w warszawskim Teatrze Dramatycznym na Scenie na Woli oraz w Teatrze Współczesnym w Szczecinie. Ale dopiero teraz po raz pierwszy na scenę przeniesie ją sam autor. Iwan Wyrypajew zapowiada, że ma do tego tekstu bardzo emocjonalny stosunek, a praca nad spektaklem „Osy” w Och-Teatrze to dla niego eksperyment. Ale też „okazja do spotkania z bardzo dobrymi aktorami”, z czym nie sposób się nie zgodzić. Zagrają: Magdalena Boczarska, Marcin Dorociński oraz Dariusz Chojnacki, którego podziwiamy m.in. w tytułowej roli w „Wujaszku Wani” w reżyserii Iwana Wyrypajewa w Teatrze Polskim w Warszawie. Premiera: 29 listopada.

„Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej”, Narodowy Stary Teatr, Kraków
W Narodowym Starym Teatrze w Krakowie, w którym opiekę nad repertuarem przejęła rada artystyczna złożona z aktorów i aktorek teatru (tworzą ją m.in.: Anna Dymna, Dorota Segda i Radosław Krzyżowski), nad nowym tekstem Pawła Demirskiego pod tytułem „Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej” pracuje Monika Strzępka. Premiera: 30 listopada.

(Dorota Wyżyńska, „Sześć premier teatralnych listopada, nie tylko z okazji stulecia odzyskania niepodległości”, http://cojestgrane24.wyborcza.pl, 2.11.2018)