W piątek 18 listopada na Scenie Gadzickiego polska premiera “Przerwanej odysei” w reż. Jacka Głomba o macedońskich dzieciach, które w latach 1946-1949 znalazły w Polsce schronienie przed wojną domową. Spektakl jest międzynarodową koprodukcją Teatru Modrzejewskiej i Macedońskiego Teatru Narodowego w Skopje. Na Bałkanach budził aplauz i łzy wzruszenia. Także polskiej premierze towarzyszy spore zainteresowanie publiczności. Pisze Piotr Kanikowski.


Dzisiaj do Polski przylatuje 22-osobowa grupa muzyków, aktorów i innych pracowników teatru w Skopje, aby od jutra wznowić próby w teatrze. „Przerwana odyseja” to pierwsza w dziejach legnickiej sceny międzynarodowa koprodukcja artystyczna. Przedsięwzięcie ma finansowe wsparcie ministerstw kultury Polski i Macedonii, a specjalnym gościem na piątkowej premierze będzie  Gorica Atanasova-Gjorevska – ambasador Macedonii w Polsce.

Teatr inspirował się mało znanym wydarzeniem z powojennej historii Polski i Macedonii. Podczas wojny domowej w Grecji (1946-1949) podnosząca się z wojennych zniszczeń Polska przyjęła 3,2 tys. macedońskich dzieci z wiosek na północy Grecji (Macedonii Egejskiej). Ewakuowano je na tzw. Ziemie Odzyskane, gdzie czekały na nie szkoły i ośrodki opiekuńczo-wychowawcze. Z czasem do dzieci dołączali rodzice.  Część imigrantów zakładała tu rodziny i zostawała w Polsce na zawsze. Część decydowała się na powrót na Bałkany, do Jugosławii uchodzącej w latach siedemdziesiątych za namiastkę Zachodu po tej stronie kurtyny.

O tym epizodzie historii opowiada dwujęzyczny spektakl (13 aktorów polskich, 8 macedońskich i 4 macedońskich muzyków grających na żywo w przedstawieniu). 17 września jako pierwsza “Przerwaną odyseję” widziała publiczność w Skopje.  Przedstawienie grano jeszcze dziesięciokrotnie. Poza stolicą w takich miastach jak: Kumanowo, Wełes, Strumica, Sztip, Ochryda, Bitola i Prilep.

– Emocjonalność przyjęcia tego przedstawienia była nieprawdopodobna – mówi Jacek Głomb, dyrektor Teatru Modrzejewskiej .- Wiedzieliśmy, że robimy ważny projekt, ale nie mieliśmy pojęcia, że jest on tam aż tak ważny.

Twórcy “Przerwanej odysei” są ciekawi, czy reakcje polskiej publiczności będą równie gorące. Temat dziecięcego exodusu wpisuje się w trwającą w Europie dyskusję na temat przyjmowania uchodźców. Ale to przypadek. Kiedy rodził się temat na spektakl, o Syryjczykach ryzykujących życie na morzu Śródziemnym aby uciec przed piekłem Państwa Islamskiego, prawie się w Polsce nie mówiło. Bardzo ciekawe może okazać się spojrzenie na historię macedońskich dzieci także z tej perspektywy.

Legniczanie, dla których zabraknie miejsca na premierze, będą meli jeszcze trzy okazje, by zobaczyć “Przerwaną odyseję”: 20 i 25 listopada o godz. 19 oraz 25 listopada o godz. 11. Spektakl zostanie pokazany również poza Legnicą: w Gorzowie Wielkopolskim (19 listopada, w ramach 33. Gorzowskich Spotkań Teatralnych),  we Wrocławiu (21 listopada, w ramach ESK Wrocław 2016), w Wałbrzychu (22 listopada, na Fanaberiach Teatralnych), a także w Jeleniej Górze (23 listopada), Katowicach (26 listopada) i Krakowie (27 listopada).

“Przerwana odyseja” Roberta Urbańskiego w reżyserii Jacka Głomba - premiera: 18 XI o godz. Następne spektakle: 20 i 25 listopada o godz. 19. 25 listopada o godz. 11. BILETY: premiera 50 zł, po premierze 30 i 20 zł. INFORMACJA I REZERWACJA:  76 72 33 505, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Dzięki Teatrowi Modrzejewskiej możemy zaproponować naszym Czytelnikom jedno dwuosobowe zaproszenie na premierę “Przerwanej odysei”. Proszę pisać mejle pt. “Przerwana odyseja” na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., podając w treści swoje imię, nazwisko oraz numer telefonu kontaktowego. Oddzwonimy w czwartek do zwycięzcy.

(Piotr Kanikowski, „Macedończycy dziś przylatują na próby do Legnicy”, http://24legnica.pl, 15.11.2016)