9 marca zaczyna się XV Ogólnopolski Festiwal Sztuki Reżyserskiej "Interpretacje". Ale nim się zacznie, nim ludzie rzucą się do teatrów w Katowicach i Chorzowie, swój udział w tej imprezie zaznaczy Częstochowa. Pisze Joanna Skiba.

- Przez dotychczasowe edycje nijak nie udało się nam zaistnieć w tym festiwalu. Aż do teraz. Pokażemy mianowicie rejestracje czterech przedstawień z ubiegłych lat. To profesjonalne nagrania, zrobione w studiu TVP w Katowicach, będącym jedną z festiwalowych scen [pozostałe to Teatry Śląski w Katowicach i Rozrywki w Chorzowie - przyp. red.] - mówi Robert Dorosławski, dyrektor Teatru im. Mickiewicza w Częstochowie. - To co prawda skromny jeszcze związek z imprezą, ale do tej pory nie mieliśmy nawet takich możliwości.

Te zaistniały, co podkreślają dyr. Dorosławski i kierujący Interpretacjami Jacek Sieradzki - krytyk teatralny i redaktor naczelny "Dialogu" - dzięki porozumieniu na linii festiwal - miasto.

- Częstochowa stała się partnerem Interpretacji. Może więc kiedyś uda się nam pokazywać nawet spektakle festiwalowe na żywo... - snuje plany dyr. Dorosławski. - Nie wszystkie władze naszego miasta dawało się przekonać, że do jego promocji można użyć teatru. Owszem, dajemy przedstawienia w całej Polsce, na tym przecież polega nasza praca. Jednak teraz politycy dostrzegli, że można przez teatr promować miasto. Staliśmy się użyteczni dla polityków, nie mizdrząc się i nie uprawiając propagandówki. To dobrze. Może w rezultacie nasz teatr będzie się miał lepiej.

Generalnie chodzi o to, że z Interpretacjami jako instytucją kultury porozumiał się częstochowski samorząd. Dostaliśmy zapisy festiwalowych sztuk. - I to nie jest, ot, zwykłe nagranie tego, co się działo na scenie. To prawdziwy teatr telewizji - wyjaśnia dyr. Sieradzki.

Spektakle pokazywane będą raz w miesiącu, od marca do czerwca. Jeśli ta formuła się sprawdzi, może wyświetli się na scenie kameralnej także inne dzieła z teatru telewizji. Albo i nagrania częstochowskich spektakli, które zeszły już ze sceny i stały się niedostępne dla młodszych widzów (dwóch z czterech sztuk w programie częstochowskiego pokazu nagrań - "ID" i "Odpoczywania" - też już nie można zobaczyć na żywo).

Interpretacje to jedyny w Polsce festiwal sztuki reżyserskiej. Powstał właściwie przez przypadek: Katowice chciały mieć imprezę teatralną, ale nie wiedziały jaką, ogłosiły więc konkurs na jej formułę i wybrały scenariusz Jacka Sieradzkiego. - A ja zaproponowałem "wyścigi" reżyserów - opowiada pomysłodawca. - Reżyser jest w teatrze liderem. Nie tylko prowadzi aktorów, lecz nadaje ton pracy całego zespołu, decyduje, czego dotyczyła będzie wypowiedź teatralna. Dlatego jurorzy Interpretacji zwracają uwagę nie tylko na fachowość przygotowania sztuki. Na pierwszym miejscu pozostaje interpretacja jej tekstu, ale też świata, bo przecież teatr opowiada o świecie.

Co roku organizatorzy zapraszają kilku reżyserów, którzy debiutowali nie wcześniej niż przed 15 laty - doświadczonych, choć jeszcze nie mistrzów. Walczą oni o Laur Konrada - nagrodę główną. Jej nazwa nie nawiązuje do bohatera "Dziadów", lecz do Konrada Swinarskiego - reżysera legendy, niezwykłego interpretatora (notabene jego inscenizacja "Dziadów" przeszła do historii). Charakterystyczny jest sam sposób przyznawania nagród: każdy z pięciorga jurorów ma do dyspozycji czek na 10 tys. zł i przyznaje go wybranemu reżyserowi (musi uzasadnić swoją decyzję). Reżyser, który zbierze większość czeków, otrzymuje Laur.

Kto ma na to szansę w tym roku? Lista kandydatów znajduje się na stronie festiwal-interpretacje.pl, w programie imprezy. Biletów nie zostało wiele, więc kto z Częstochowy jeszcze nie postanowił, na co jechać i czy w ogóle - niech się decyduje szybciej.

Program pokazów w Częstochowie

4 marca - "ID" z Teatru Współczesnego w Szczecinie, reż. Marcin Liber
8 kwietnia - "Sprzedawcy gumek" z teatru IMKA z Warszawy, reż. Artur Tyszkiewicz
20 maja - "III Furie" z Teatru im. Modrzejewskiej w Legnicy, reż. Marcin Liber
17 czerwca - "Odpoczywanie" z teatru Łaźnia Nowa w Krakowie, reż. Paweł Passini

Wszystkie prezentacje zaczynają się o godz. 18 w sali kameralnej częstochowskiego teatru. Wstęp wolny, ale trzeba sobie zarezerwować wejściówkę w teatralnym biurze promocji.

(Joanna Skiba, „W częstochowskim teatrze zobaczymy znakomite spektakle. Na ekranie i za darmo”, www.gazeta.pl, 25.02.2013)