Wzruszający, sentymentalny, ale przede wszystkim rozśpiewany. Taki był sobotni spektakl finalizujący czerwcową wyprawę śladami Łemków w Beskid Niski. „Spotkania/Muzykowania” zorganizowane i wystawione przez teatralny Ośrodek Nowy Świat to wspólny efekt pracy amatorów teatru, muzyki i wędrowania, kilkunastoosobowej grupy młodzieży polskiej i łemkowskiej. Powtórka w niedzielę 1 lipca o 19.00. Wstęp wolny.

- W dniach 9-20 czerwca wędrowaliśmy przez Beskid Niski, wsie takie jak: Bodaki, Bartne, Pętną, Krzywą i  Nieznajową. Spotykaliśmy się także z Łemkami w Legnicy i okolicach. Słuchaliśmy opowieści od starszych i młodszych Łemków, uczyliśmy się ich pieśni, uczestniczyliśmy we wspólnych zabawach, ogniskach i razem wędrowaliśmy przez opuszczone wsie na Łemkowszczyźnie. Z wyprawy przywieźliśmy także trochę przedmiotów i fragmenty ubiorów, które wykorzystujemy w przedstawieniu  – wspomina i objaśnia pomysłodawczyni wyprawy i spektaklu, koordynatorka Ośrodka Nowy Świat, Magda Pietrewicz.

Spektakl pokazany w sobotę 30 czerwca na Nowym Świecie to afabularne, poetyckie widowisko muzyczne, w które wpleciono fragmenty śpiewów i rozmów z Łemkami spotkanymi podczas czerwcowej wędrówki. To specyficzny, amatorski, ale odegrany z wielkim zaangażowaniem suplement do sztuki „Łemko”, którą Robert Urbański z Jackiem Głombem zrealizowali w 2007 roku.

W przedstawieniu odnajdziemy zarówno wspomnienia traumy, jaką dla Łemków było wysiedlenie ze stron ojczystych w 1947 roku (w okresie żniw, gdy trzeba było „zostawić chleb na polu”), jak i echa trudów społecznej aklimatyzacji w powojennych realiach Dolnego Śląska, gdzie przesiedleńców, często słabo mówiących po polsku przyjmowano z nieufnością, czasami wrogością (wyzywając często od „banderowców”). W historię wplecione są fragmenty liryczne, wątki odwołujące się do sentymentalnych wspomnień o utraconej Arkadii, do lat młodości i wspomnień o miłości. Twórcy spektaklu wykorzystali bowiem nie tylko ludowe pieśni i piosenki (wszystkie wykonywane po łemkowsku), ale także fragmenty poezji Władysława Grabana i Stefanii Trochanowskiej.

Młodzieżowy spektakl zawiera także wspomnienie o zmarłym niedawno Michale Oleśniewiczu, mieszkańcu wsi Modła pod Gromadką, z fragmentów życiorysu którego Urbański z Głombem skroili postać Oresta Gabury, bohatera sztuki „Łemko”.

Finał przedstawienia to zaproszenie publiczności na scenę do wspólnych śpiewów i tańca. Sobotni występ zakończyło spotkanie przy płonącej watrze (ognisku). – Spektakl świetnie wpisuje się w nasz międzykulturowy i międzynarodowy pomysł na Nowy Świat – zauważył po przedstawieniu szef legnickiej sceny Jacek Głomb.

Spektakl, w którym uczestniczyło piętnaścioro młodych amatorów, wyreżyserowała współpracująca z wrocławskim Teatrem Pieśń Kozła Agnieszka Bresler, którą wspierał Włoch Diego Pileggi. Oprawa muzyczna była dziełem Damiana Borowca.

Grzegorz Żurawiński