Co łączy pałac w podlegnickich Warmątowicach z Henrykiem Sienkiewiczem? Niezwykła historia w fabularyzowanym telewizyjnym filmie dokumentalnym. Sobota 4 lutego o 21.55 w TVP Historia. W roli właściciela majątku Alfreda von Olszewskiego znany z legnickiej sceny Lech Wołczyk.

Zrealizowany w 2007 roku 26 minutowy film Leszka Wiśniewskiego opowiada o jednym z najbardziej niezwykłych i mało znanych epizodów historyczno - literackich. Majątek warmątowicki należał od 1812 roku do zniemczonej rodziny von Olszewskich. Jej potomek Alfred Olszewski pod wpływem lektury „Krzyżaków” Henryka Sienkiewicza zaczął poszukiwać swoich polskich korzeni. Nadał dzieciom słowiańskie imiona Bolesław i Draga, przeszedł na katolicyzm, nauczył się polskiego.

W swoim testamencie Alfred von Olszewski uzależnił dziedziczenie majątku przez syna i córkę od powrotu dzieci do języka i kultury polskiej. W przeciwnym razie miał on przejść w ręce Henryka Sienkiewicza i jego spadkobierców. Pisarz odmówił jednak przyjęcia legatu, uznając za niezgodne z sumieniem i duchem polskiej kultury zmuszanie do zmiany wyznania i narodowości, choćby nawet presją psychiczną. Zachował się w tej sprawie list otwarty pisarza, sprawę opisywała ówczesna prasa.

Syn Alfreda von Olszewskiego zmarł bezpotomnie, córka odmawiając spełnienia woli ojca, pozostała dziedziczką majątku. Do 1945 r. był on we władaniu znanej na Śląsku rodziny Zedlitzów, po mężu Dragi Olszewskiej. Obecnie właścicielem warmątowickiego pałacu, parku i przyległych doń gruntów są Jadwiga i Jarosław Rabkowcy. Podnieśli oni zabytkowe obiekty ze stanu kompletnej dewastacji. Odnowili też grobowiec von Olszewskich w pobliskim Kościelcu.

W postacie historyczne wcielili się aktorzy. W roli Alfreda von Olszewskiego zobaczymy znanego legnickiej publiczności teatralnej Lecha Wołczyka, w roli Henryka Sienkiewicza – Grzegorza Józefczuka.

(żuraw)