„Mizantrop” Moliera w radiowej Jedynce
- Szczegóły
Główny bohater – Alcest. Młody, zamożny szlachcic otoczony szacunkiem mężczyzn i mający powodzenie wśród kobiet. Jest to natura szlachetna: prawość, szczerość, prostota, bezinteresowność - to jej znamienite cechy. Żywi wobec ludzi uczucie pogardy, jest złośliwy i krytyczny, a przede wszystkim niezłomny w kwestii zasad. We własnym wyobrażeniu jest chodzącą prawdą.
Ponieważ Molier tworzył ludzi prawdziwych, a nie ideały, Alcest ma też swoje wady. Jego stałość zasad przechodzi w upór, godność w dumę, prawdomówność w brak delikatności, brakuje mu krytycyzmu wobec siebie. Niesłusznie oskarżony wzbrania się przed powszechnym wówczas zabieganiem o poparcie wśród sędziów w swoim procesie. W konsekwencji okazuje się szlachetnym wariatem.
Ten wróg realnego i grzesznego świata zakochuje się jednak ślepo w powierzchownej, błyskotliwej i zalotnej Celimenie. Namiętność sprawia, że dumny i drażliwy Alcest jest przez nią wodzony za nos wśród zgrai jej licznych adoratorów. Alcest staje się równocześnie komiczny i dramatyczny, wzniosły i śmieszny.
„Mizantrop” powstał pod wpływem osobistych doświadczeń Moliera z bytności na salonach, gdzie go zapraszano po sukcesach swoich wcześniejszych sztuk. Dramatopisarz musiał ustawicznie rywalizować z innymi autorami, bronić się przed krytykami jego dzieł, by zachować przychylność władcy i dworu. Poza tym był tam traktowany jako człowiek gorszy od szlachetnie urodzonych - nosił jedynie honorowy tytuł tapicera i pokojowca Jego Królewskiej Mości.
Dodatkową inspiracją dla wątku miłosnego sztuki były małżeńskie doświadczenia Moliera. Jego żona, aktorka Armanda, była niezwykle piękna i popularna; jej kolejne występy zyskiwały jej nowych wielbicieli, z których wielu wywodziło się właśnie ze szlachty. Sceny, w których cierpiący z zazdrości Alcest czyni Celimenie wyrzuty, po czym ustępuje, urzeczony jej zręcznością i urodą, zawierają silny ładunek autobiograficzny.
Adaptacja i reżyseria: Anna Wieczur-Bluszcz, realizacja akustyczna Andrzej Brzoska, muzyka Łukasz Matuszyk.
Obsada: Wojciech Malajkat, Przemysław Bluszcz, Grzegorz Damięcki, Katarzyna Herman, Grażyna Barszczewska, Wiktoria Gorodeckaja, Maria Niklińska, Damian Damięcki, Marcin Troński, Jan Kulczycki, Arkadiusz Janusiak.
(żuraw)