Znamy już program gdyńskiego III Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port. Organizatorzy imprezy wyraźnie starają się połączyć teatr opowiadający o "tu i teraz" ze spektaklami poszukującymi metafory; odważnie też eksplorują twórczość grup niezależnych. Legnicki Teatr Modrzejewskiej  pokaże „Łemka” w reż. Jacka Głomba i „Lustrację” w autorskiej reż. Krzysztofa Kopki. Festiwal zapowiada Mirosław Baran w Gazecie Wyborczej-Trójmiasto.

Tegoroczny R@Port odbędzie się w Gdyni w dniach 18-24 maja. Zobaczymy pięć spektakli pozakonkursowych oraz dziewięć w ramach konkursu. Festiwal połączony zostanie z finałem pierwszej edycji Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej. W trakcie pierwszych dwóch dni R@Portu odbędą się próby czytane tekstów, które znalazły się w finałowej piątce konkursu oraz poświęcone im dyskusje. Nagroda wręczona zostanie 20 maja, podczas oficjalnej inauguracji festiwalu.

Trzeci rok z rzędu w konkursie startuje spektakl na podstawie tekstu gdańskiego dramaturga, byłego kierownika literackiego Teatru Wybrzeże Pawła Demirskiego. W tym roku na festiwalu zobaczymy widowisko w reżyserii Moniki Strzępki "Był sobie Polak, Polak, Polak i diabeł", przygotowane w Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu; w trakcie wcześniejszych edycji R@Portu obejrzeliśmy "Wałęsę. Historię wesołą a ogromnie przez to smutną" Teatru Wybrzeże i "Dziady. Ekshumacja" wrocławskiego Teatru Polskiego.

W konkursie zobaczymy koprodukcję Teatru Ad Spectatores z Wrocławia i moskiewskiego Teatru Doc. "1612" (premiera na legnickim Festiwalu „Miasto” we wrześniu 2007 – przyp. red. serwisu), "Łemka" i "Lustrację" Teatru Modrzejewskiej z Legnicy, "Żyda" Teatru Polskiego z Bielska-Białej, "Kochałam Bogdana W." krakowskiego Teatru Łaźnia Nowa, "Macicę" Teatru im. Żeromskiego z Kielc, "Gardenię" przygotowaną w warszawskim Laboratorium Dramatu oraz wspomniane już "Miasto utrapienia".

Czarnym koniem festiwalu może okazać się głośny "Wierszalin. Reportaż o końcu świata" niezależnego Teatru Wierszalin z Supraśla (w zeszłym roku, dość nieoczekiwanie, grand prix R@Portu zdobył "Bóg Niżyński" tej samej grupy).

Poza konkursem zobaczymy przede wszystkim widowiska powstałe na podstawie utworów Sławomira Mrożka, "patrona" tegorocznego R@Portu (wcześniej był nim Witold Gombrowicz i Tadeusz Różewicz): "Czarowną noc" i "Męczeństwo Piotra Oheya" warszawskiego Teatru Współczesnego, "Tango" Teatru Eger z Węgier, "Madagaskar" Teatru Wilno z Litwy oraz "Emigranci" niezależnego Teatru Wiczy z Torunia.

Z pewnością ważnym wydarzeniem pozakonkursowym będzie przygotowane przez Teatr Miejski im. Gombrowicza prapremierowe wystawienie na scenie "Miasta utrapienia" Jerzego Pilcha. Jest to powieść wydana w 2004 r. - nominowana m.in. do Literackiej Nagrody Nike - opowiadająca (jak zwykle u tego autora z mnóstwem dygresji) historię chłopaka, który "słyszy" wstukiwane przez klientów bankomatów kody PIN. Spektakl wyreżyseruje Tomasz Man, znany gdyńskiej publiczności chociażby z "Dnia świra" Koterskiego czy "Plotki" Vebera.

Program R@portu bogaty będzie w wydarzenia towarzyszące: wystawy, dyskusje, otwarte spotkania z twórcami, prezentacje spektakli Teatru TV oraz konferencja naukowa poświęcona teatrowi absurdu. Laureatów festiwalu poznamy 24 maja późnym wieczorem.

(Mirosław Baran, „R@Port A.D. 2008”, Gazeta Wyborcza-Trójmiasto, 10.04.2008)