Premierowe „Wyzwolenia” inspirowane dramatem Stanisława Wyspiańskiego są obiecanką intelektualnej wolty, groteski i absurdu, ale też zadumy nad współczesną Polską. Czy i na ile realizatorom sztuki uda się wyzwolić od Wyspiańskiego i jak bardzo utaplają przy tym widza w polskim sosie, można przekonać się w sobotę, 16 marca. Premierę sztuki Magdy Drab w reżyserii Piotra Cieplaka anonsuje Katarzyna Gudzyk.

Jedno jest pewne: kiedy Wyspiański pisał, że teatr swój widzi ogromny, nie mógł nawet przeczuwać, że ponad sto lat później ktoś spróbuje wywrócić jego wizję świata. Że spróbuje ograniczyć ją do przestrzeni przypominającej kawalerkę znanego youtubera, o której bohaterowie sztuki mówią: „dwadzieścia kroków wszerz i wzdłuż”.

Piotr Cieplak, reżyser „Wyzwoleń”, pisze o nich w ten sposób: „Mocno zrytmizowany, groteskowy obraz Polski, w którym na przemian będzie wesoło i smutno (…) Będzie tu i szopka polska, ale i nieco makabryczny kabaret, gdy aktorzy odbywać będą seans stawania się Polakami”. I rzeczywiście sceny, które pokazano dziennikarzom, obiecują doświadczenia z pogranicza kabaretu i musicalu, z ciekawym ruchem scenicznym i prześmiewczymi piosenkami. Mimo to daleko w tym wszystkim do farsy. To zaledwie teatr, przebieranka skrywająca najistotniejsze pytania o polskość i narodową kondycję.

- Pytania pozostały te same co sto lat temu, ale stawiamy je w zupełnie innym kontekście. W tym sensie wyzwalamy się od Wyspiańskiego, od klasycznej formy i tonacji – podkreśla Piotr Cieplak. – Pytamy o naród i jest to pytanie drastyczne. Odkrywamy, że nie ma narodu, ale kilka społeczeństw, mówiących do siebie słowami, które ujawniają ostre podziały i różnice.

Dlatego, jak wyjaśnia Magda Drab, autorka tekstu do „Wyzwoleń”, Wyspiański jest w tej sztuce obecny raczej jako cytat i przywołanie. Widz zauważy pewną myśl i elementy konstrukcji tekstu zbliżające go do oryginału, aby za chwilę mierzyć się z zupełnie nowymi kontekstami.

Premiera „Wyzwoleń” w sobotę, 16 marca, o godz. 19. Następne spektakle 22, 23 i 24 marca o godz. 19 oraz 19, 20, 21 i 22 marca o godz. 11.

(Katarzyna Gudzyk, „Weekend „Wyzwoleń” i klapsów w polską pupę”, https://kulturalia.lca.pl, 13.03.2019)