188 spektakli, 4 koncerty, 6 wystaw, 27 tytułów w repertuarze, 6 nowości na scenie, ponad 20 tysięcy widzów na wydarzeniach biletowanych, ważne remonty i istotne wsparcie finansowe Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego, które umożliwiło prowadzenie działalności artystycznej. Takie dane zawarto w sprawozdaniu legnickiego teatru z realizacji „Strategii Rozwoju Miasta Legnicy 2015-2020 PLUS” za rok 2018.

Rok 2018 był pierwszym w zaplanowanym na trzy lata cyklu programowym legnickiego Teatru Modrzejewskiej pod nazwą „Teatr, który łączy”. Zaowocował 15 nagrodami zbiorowymi i indywidualnymi dla twórców oraz sześcioma nowymi tytułami w repertuarze. Były to: „Wierna wataha”, „Baśń o pięknej Parysadzie i o ptaku Bulbulezarze”, przeniesiony na legnicką scenę monodram „Curko Moja Ogłoś To” - rytmizowany biuletyn z wystawy Marii Wnęk”, wznowiony po dziewięciu latach „Hamlet, książę Danii”, „Dzielni chłopcy” oraz „Popiół i diament - zagadka nieśmiertelności”.

NOWOŚCI NA AFISZU

Zrealizowana w klimacie mrocznej baśni „Wierna wataha” Pawła Wolaka i Katarzyny Dworak-Wolak (PiK) była szóstym autorsko wyreżyserowanym dziełem artystycznego duetu legnickich aktorów, dramatopisarzy i reżyserów, czwartym zrealizowanym na macierzystej scenie. Tekst dramatu, opublikowany w styczniowym numerze miesięcznika Dialog, został finalistą 11. edycji Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej oraz laureatem Alternatywnej Nagrody Dramaturgicznej.

Familijna „Baśń o pięknej Parysadzie i o ptaku Bulbulezarze” Bolesława Leśmiana w reżyserii Bartosza Turzyńskiego uzupełniła legnicką ofertę dla najmłodszej widowni. Całość w steampunkowym klimacie tworzą: poetycki język opowieści inspirowanej „Księgą tysiąca i jednej nocy”, magiczna muzyka i piosenki, efektowny kostium, filmowe animacje i elementy teatru cieni.

Na legnicką Scenę na Strychu przeniesiono zrealizowany kilka miesięcy wcześniej w łódzkim Teatrze Zamiast monodram w autorskiej reżyserii i wykonaniu legnickiej aktorki, dramatopisarki i reżyserki Magdy Drab „Curko Moja Ogłoś To” - rytmizowany biuletyn z wystawy Marii Wnęk”. Tytuł ten przyniósł autorce  rekordową liczbę siedmiu nagród i wyróżnień, w tym główną nagrodę  1. Konkursu na Najlepszy Spektakl Teatru Niezależnego „The Best OFF” oraz „Bombę sezonu 2017/2018” przyznawaną  corocznie (od 2005 roku) przez Stowarzyszenie Przyjaciół Teatru Modrzejewskiej w Legnicy.

Po dziewięciu latach przerwy i siedemnastu latach po premierze na legnicką Scenę na Nowym Świecie powrócił „Hamlet, Książę Danii” Szekspira w odnowionej obsadzie z czwartym aktorem w roli tytułowej. Spektakl w reżyserii Krzysztofa Kopki i inscenizacji Jacka Głomba to widowiskowa wycieczka w zaświaty polityki i szaleńczo bezwzględnej walki o władzę, której nieodmiennie towarzyszą: podstęp, intryga, kłamstwo, zdrada, zbrodnia i stos trupów.  Bez happy endu i nadziei.

Sezon artystyczny 2018/2019 rozpoczęła wrześniowa premiera dramatu „Dzielni chłopcy” w autorskiej reżyserii Magdy Drab, sztuki o środowisku kibiców piłki nożnej. Zanim doszło do premiery na legnickiej Scenie Gadzickiego tekst dramatu (pod pierwotnym tytułem „Dzielni chłopcy. Sztuka w kilku przykazaniach opowiadająca losy dzielnych chłopców i paru innych osób zamieszanych w historię”) opublikował w kwietniu 2016 roku miesięcznik Dialog, w czerwcu 2015 legniccy teatromani mieli okazję obejrzeć inscenizowane czytanie tej sztuki, powstała także filmowa wersja dramatu,  którą dla Teatroteki Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych wyreżyserował w roku 2017 Szymon Waćkowski (nagroda publiczności Teatroteka FEST 2018). „Dzielni chłopcy”, którzy uczestniczą w jubileuszowej 25. edycji Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej, pojawili się w teatralnym repertuarze w roku debiutu miejscowej Miedzi Legnica w ekstraklasowych rozgrywkach piłki nożnej.

Ostatnią premierą roku 2018 na scenie Modrzejewskiej była druga legnicka sztuka artystycznego duetu Małgorzata Sikorska-Miszczuk (scenariusz) i Marcin Liber (reżyseria), autorów  wielkiego sukcesu jakim były zrealizowane siedem lat wcześniej, głośne i wielokrotnie nagradzane „III Furie”. Inspirowany powieścią Jerzego Andrzejewskiego i kultowym filmem Andrzeja Wajdy (choć nie tylko) dramat „Popiół i diament – zagadka nieśmiertelności” ponownie stał się widowiskowym, szyderczo bolesnym, wręcz oszalałym danse macabre wokół trumien dzielących Polaków w kraju, który stał się „pułapką na żywych zastawioną przez umarłych”. Spektakl, wystawiony premierowo w rocznicę 100-lecia odzyskania niepodległości, jest także wielkim hołdem złożonym twórcom polskiej szkoły filmowej.

190 IMPREZ, 20 TYSIĘCY WIDZÓW

Sceniczne nowości w repertuarze roku 2018 uzupełniły sztuki, które miały swoje premiery w poprzednich latach. Były to:  „Biesy”, „Inwazja jaszczurów”, „Stop the Tempo!”, „Makbet”, „Maraton/Tren”, „Zanim chłodem powieje dzień”, „Lekcja tańca w Zakładzie Weselno-Pogrzebowym pana Bamby”, „Iliada. Wojna”, ”Ożenek”, „Krzywicka/Krew”, Zabijanie Gomułki”, „Dzień dobry i do widzenia”, „Orkiestra” oraz kabaretowy recital w autorskim wykonaniu śpiewającej aktorki Zuzy Motorniuk „Ta piosenka brzmi znajomo”. Na Scenie Gadzickiego wraz z zespołami koncertowały też gościnnie Karolina Micuła (w cyklu „Bardowie Wolności”) i  Monika Lidke (w koncercie jazzowym).

Oryginalnym wydarzeniem był kwietniowy kostiumowy bal teatralny zorganizowany przez powstałe w 2017 roku Stowarzyszenie „Teatr Niezbędnie Potrzebny” w Legnicy z okazji 454. rocznicy urodzin Williama Szekspira. Podkreślił on znaczenie, jakie dla legnickiego teatru ma dramaturg wszech czasów. Inscenizacje szekspirowskie od połowy lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku stały się bowiem jednym ze znaków firmowych legnickiej sceny dramatycznej. W latach 1995-2017 Robert Czechowski, Jacek Głomb, Krzysztof Kopka, Paweł Kamza i Lech Raczak wystawili kolejno siedem dramatów Szekspira: „Jak wam się podoba”, „Koriolan”, „Hamlet, Książę Danii”, „Portowa opowieść”, „Otello”, Kochankowie z Werony”, „Makbet”. Legnickie spektakle dwukrotnie nagradzała Fundacja Theatrum Gedanense, jako najlepsze realizacje szekspirowskie w Polsce. Legniccy artyści przywozili także nagrody z Międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego, zaś sam Teatr Modrzejewskiej od lat współpracuje z Gdańskim Teatrem Szekspirowskim.

W roku 2018 odbyło się w legnickim teatrze ponad 190 imprez (27 tytułów dało łącznie 188 spektakli, uzupełniły je 4 koncerty, 6 wystaw). W biletowanych wydarzeniach uczestniczyło 20.147 widzów.

Mniej niż zwykle było w roku 2018 artystycznych podróży. Na scenie Teatru Miejskiego w Gliwicach sześciokrotnie wystawiono legnicko-gliwicką koprodukcję, jaką jest „Lekcja tańca w Zakładzie Weselno-Pogrzebowym pana Bamby” w reżyserii Łukasza Czuja, „Wierną watahę” PiK zaprezentowano w Zabrzu (festiwal „Rzeczywistość przedstawiona”) oraz w Bytomiu („Bytomska Jesień Literacka”), „Orkiestrę” Krzysztofa Kopki w Rybniku-Chwałowicach, a „Biesy” wg Fiodora Dostojewskiego (oba tytuły w reżyserii Jacka Głomba) w Krakowie (Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Boska komedia”).

MARATON I EKRAN

Spośród wydarzeń, które towarzyszyły repertuarowej działalności legnickiej sceny trzy miały w roku 2018 charakter szczególny. Takim był trzydniowy minifestiwal prezentujący dorobek artystyczny i sceniczny potencjał legnickiego teatru, czyli Maraton Modrzejewskiej, podczas którego w trzy dni na trzech scenach w czerwcu zaprezentowano sześć sztuk z repertuaru legnickiego teatru („Krzywicka/Krew”, „Maraton/Tren”, „Biesy”, „Wierna wataha”, „Hamlet, Książę Danii” oraz „Iliada. Wojna”), a całość opatrzono ekspercką debatą publiczną „Teatr 2018 – misja czy wizja?”.

W ramach realizowanego od 2016 roku cyklu Modrzejewska – Dom Otwarty podczas dwudniowych, grudniowych projekcji na ekranie Modrzejewskiej zaprezentowano cztery dramaty teatralne zrealizowane techniką filmową w ramach Teatroteki Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie. Wybrane tytuły: „Walizka”, „Porwać się na życie”, Krzywy domek” oraz „Dzielni chłopcy” to sztuki, które połączył związek ich twórców z legnicką sceną.

Ważnym wydarzeniem była październikowa bezpośrednia transmisja ze Sceny Gadzickiego spektaklu „Zabijanie Gomułki” wg Jerzego Pilcha, scenariusza Roberta Urbańskiego i w reżyserii Jacka Głomba. Transmisję dla kanału TVP Kultura zrealizowano w ramach Telewizyjnego Festiwalu Teatrów Polski TVP Kultura we współpracy z Agencją Kreacji Teatru TV. Efektem była rekordowa widownia i dziewiąta już realizacja telewizyjna w historii legnickiej sceny.

NAGRODY I WYRÓŻNIENIA

Spośród 15 nagród i wyróżnień, które przypadły legnickim twórcom w roku 2018 szczególne znaczenie miały dwie. To Nagroda im. Konstantego Puzyny „Kamyk Puzyny” miesięcznika Dialog dla Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy. Nagrodę przyznawaną od 2015 roku wręczono legnickiemu teatrowi „za wieloletnią cierpliwą pracę, dzięki której powstał wyjątkowy teatr mocno związany z miastem i jego mieszkańcami, a także głęboko angażujący się w najważniejsze sprawy kraju. Teatr, na zamówienie którego napisano wiele istotnych tekstów scenicznych, teatr dysponujący świetnym, wielopokoleniowym zespołem aktorskim. Teatr, którego różnorodność programowa, odwaga artystyczna i umiejętność prowadzenia wielowymiarowego dialogu z widzami są szczególnie cenne w czasach niestabilnych dla sztuki publicznej”.

Drugą z prestiżowych nagród była Nagroda im. Zygmunta Hübnera "Człowiek Teatru 2018" dla Jacka Głomba, który otrzymał ją jako laureat piątej edycji wyróżnienia, którym przed nim honorowano Annę Augustynowicz, Piotra Cieplaka, Jana Englerta i Jerzego Trelę.

EDUKACJA TEATRALNA

Jak zwykle i od wielu lat legnicki teatr prowadził regularną działalność edukacyjną w postaci bezpłatnych warsztatów dla dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów w ramach grup Klubu Gońca Teatralnego. We współpracy ze Stowarzyszeniem Inicjatyw Twórczych w Legnicy legniccy aktorzy prowadzili je w sześciu grupach. Były to: Szkoła Czarodziejów Wyobraźni, Ślady, Pogotowie Teatralne, Grupa dawna Gimnazjalna, Bagażnik i Mały Goniec. Program ten uzupełniały lekcje i gry teatralne oraz promocyjne happeningi. Teatr był także organizatorem miejskich i rejonowych eliminacji 63. Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego (dwoje legniczan zakwalifikowano do ogólnopolskiego finału tego wydarzenia).

Nowością był program „Droga do teatru” czyli warsztaty teatralne dla młodzieży szkolnej i nauczycieli realizowane z legnickim aktorami, na które składały się: wykłady o teatrze, lekcje teatralne, oglądanie spektakli i spotkania z aktorami prowadzone dla uczestników z podlegnickich miejscowości (Miłkowice, Legnickie Pole i Spalona). Program został sfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków Samorządu Województwa Dolnośląskiego.

Łącznie odbyły się 362 zajęcia o charakterze edukacyjnym, w których uczestniczyło 2.630 osób (dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów).

FINANSE

Teatr finansowany jest z dotacji podstawowej współorganizatorów, którymi są samorząd województwa dolnośląskiego oraz samorząd Legnicy. Działalność artystyczną oraz edukacyjną pokrywa jednak z dodatkowych środków, które w 2018 przekazały: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (271 tys. zł) oraz Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego (807 tys. zł). Przychody własne teatru w minionym roku to 850 tys. zł (bilety, wynajem, inne).

Dodatkowe środki UMWD przekazał teatrowi na kolejny etap remontu dachu (120 tys. zł) oraz na całkowitą wymianę instalacji centralnego ogrzewania w budynkach głównej siedziby Teatru Modrzejewskiej (405 tys. zł). Pod koniec października legnicki teatr upublicznił informację o poszukiwaniu sponsora strategicznego, którym do 2016 roku był KGHM Polska Miedź S.A.

Noworocznym prezentem legnickich radnych dla Teatru Modrzejewskiej była grudniowa poprawka do budżetu miasta na rok 2019, dzięki której - zaplanowana na marzec tego roku - premiera „Wyzwoleń” Magdy Drab, inspirowanych dramatem Stanisława Wyspiańskiego (w roku 150. rocznicy urodzin „czwartego wieszcza”) w reżyserii Piotra Cieplaka, wsparta zostanie 200 tys. zł  z miejskiej kasy. Ostatni raz takie wydarzenie, jakim stało się powiększenie miejskiej dotacji dla legnickiego teatru, miało miejsce w grudniu 2008 roku.

Oprac. żuraw