Obchodzona w środę (13 grudnia) 25 rocznica wprowadzenia w Polsce stanu wojennego w Legnicy była okazją do promocji książki poświęconej historii walki o wolność w Zagłębiu Miedziowym w latach 1945-1989. Słowo wstępne do niej napisał Lech Wałęsa. Wieczorne spotkanie z okazji debiutu książki przygotowane przez wydawcę w teatralnej Caffe Modjeska zgromadziło jednak zaskakująco skromną liczbę zainteresowanych.

Dokumentalną książkę, pierwszą która podejmuje próbę opisu działalności środowisk antykomunistycznych i niepodległościowych na terenie Zagłębia Miedziowego w latach 1945-1989, przygotowało legnickie wydawnictwo EDYTOR przy współpracy z archiwum Komisji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność” przy Hucie Miedzi „Głogów”. Finansowego wsparcia udzielił wydawcy KGHM Polska Miedź S.A.

Napisana przez wrocławskiego historyka (od niedawna także zastępcę dyrektora Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie) Łukasza Kamińskiego książka „Drogi do wolności Zagłębia Miedziowego” zawiera zapis działalności osób i organizacji w Zagłębiu Miedziowym pragnących dla Polski wolności. Jest w niej opisany zarówno czas przed „Solidarnością” (1945-1980), czas pierwszej „Solidarności” (1980-1981), stan wojenny, dramat lubiński (śmierć demonstrantów 31 sierpnia 1982), walka podziemia i procesy społeczne do pierwszych, częściowo już demokratycznych, wyborów w 1989 r.

- Są cztery warstwy tej książki, które można czytać razem, ale też można wybrać jedną z nich niezależnie. Pierwsza – to opis zdarzeń; druga - to dokumenty wytworzone zarówno przez opozycję (głównie Solidarność) jak i przez obóz władzy; trzecia to spisane relacje świadków wydarzeń; czwarta – to ilustracje (głównie zdjęcia). Zdaję sobie sprawę, że książka nie jest ani kompletna, ani naukowa. Z wydawniczego założenia relacje świadków zawierają wyłącznie zapisy związane z ludźmi opozycji, nie ma w książce wspomnień, ani relacji przedstawicieli władzy – wyjaśniał podczas promocji Łukasz Kamiński.

- Szkoda, że autor nie miał możliwości dostępu do archiwów rosyjskich. Dla uzupełnienia historii Legnicy byłoby to ogromnie ciekawe. Przecież przez kilkadziesiąt lat żyliśmy w tym mieście w cieniu radzieckich sztabów i ich służb wywiadowczych, a zajmowali się oni także nami. Wiem coś o tym, od kiedy udostępniono mi w IPN moją teczkę – zauważył moderator imprezy promocyjnej Maciej Juniszewski.

„Z ogromnym uznaniem patrzę na dokumenty, relacje świadków i bohaterów wydarzeń. Te wszystkie fotografie, tysiące nazwisk ludzi, którzy brali udział w tych wydarzeniach tworzą Waszą encyklopedię wolności Zagłębia Miedziowego, część naszej wspólnej polskiej historii. Dziękuję autorowi Łukaszowi Kamińskiemu za ten niezwykły bilans w historii regionu, w historii Polski. Dziękuję Wam wszystkim z Zagłębia Miedziowego za wspólną walkę o wolną Polskę” – napisał we wstępie do książki Lech Wałęsa.

Zdaniem wydawcy Franciszka Grzywacza (EDYTOR) książka będzie wspaniałą pamiątką dla tysięcy osób, którzy brali czynny udział w tych wydarzeniach, a dla młodego pokolenia, podręcznikiem najnowszej historii Polski i regionu, a przy okazji źródłem do innych opracowań.

W spotkaniu związanym z ukazaniem się książki uczestniczyło ok. 50 osób. Wśród nich ordynariusz legnicki bp. Stefan Cichy oraz ludzie silnie związani z Solidarnością, jej stworzeniem i działalnością. Wśród nich: byli senatorowie Dorota Czudowska i Stanisław Obertaniec, Marek Kozłowski, Franciszek Ratajczak, Edward Woltański (odznaczony właśnie przez prezydenta RP Krzyżem Oficerskim OOP), Jacek Głomb, Wojciech Obremski…